᾿Αναφορὲς σὲ πρόσωπα τῆς ἐκκλησίας Πολύκαρπος Λιώσης, μητροπολίτης (1900-1996)
«Δικαίων ψυχαὶ ἐν χειρὶ Θεοῦ»
῾Ο φιλάνθρωπος καὶ σεβάσμιος ἀρχιερεὺς Πολύκαρπος Λιώσης ἐκοιμήθη στὶς 18 νοεμβρίου 1996 σὲ ἡλικία 97 ἐτῶν. τὸ πῶς διῆγε κατὰ τὶς τελευταῖες ἡμέρες τῆς ζωῆς του ἀφήνω νὰ μᾶς τὸ περιγράψῃ παρακάτω κάποιος ποὺ ἔζησε κοντά του ἐκείνη τὴν περίοδο· ἡ μαρτυρία του ἀποτελεῖ ἰδιαίτερη ἑνότητα στὸ τρίτο μέρος τῆς παρούσης συγγραφῆς.
Τὸ γεγονὸς τοῦ θανάτου του ἀνήγγειλε τὴν ἴδια ἡμέρα στὴν μητρόπολι Σισανίου καὶ Σιατίστης ὁ πένθιμος ἦχος τῆς καμπάνας τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ ἁγίου Δημητρίου Σιατίστης. στὸν ἴδιο ναὸ ἐψάλη νεκρώσιμο τρισάγιο μὲ προεξάρχοντα τὸν διάδοχό του μητροπολίτη 'Αντώνιο.
Τὸ σκήνωμα τοῦ σεπτοῦ ἱεράρχου πρὶν ἀπὸ τὴν ταφή.
῾Η σορὸς τοῦ κεκοιμημένου ἀρχιερέως ἐξετέθη σὲ τριήμερο λαϊκὸ προσκύνημα. σύμφωνα μὲ τὶς μαρτυρίες πνευματικῶν του τέκνων καὶ πολλῶν προσκυνητῶν, ἐκεῖνες τὶς τρεῖς ἡμέρες δὲν παρατηρήθηκαν σημάδια ἀποσυνθέσεως, ἔντονης κακοσμίας, οὔτε κἂν τὸ φαινόμενο τῆς νεκρικῆς ἀκαμψίας, ποὺ κανονικῶς παρουσιάζεται 3 ἕως 6 ὧρες μετὰ τὸν θάνατο, διαρκεῖ 12 ὧρες καὶ κατὰ τὸ ὁποῖο ὅλο τὸ σῶμα παραμένει ἀλύγιστο ἐξαιτίας χημικῶν μεταβολῶν τῶν μυῶν.
῾Η ἐξόδιος ἀκολουθία τελέστηκε στὶς 20 τοῦ μηνὸς στὸν ναὸ τῆς ῾Υπαπαντῆς Πειραιῶς παρουσίᾳ πλήθους κόσμου καὶ μὲ τὴν συμμετοχὴ ἀρχιερέων καὶ ἐκπροσώπου τῆς ἱερᾶς συνόδου, οἱ ὁποῖοι μὲ καταλλήλους ἐπικηδείους λόγους ἔπλεξαν τὸ ἐγκώμιο τοῦ ἐκλιπόντος ἐπισκόπου. ἐκ μέρους τῶν πνευματικῶν τέκνων τοῦ μητροπολίτου καὶ τοῦ συλλόγου ὀρφανοτροφείων ποὺ ἵδρυσε ἐξεφώνησε συγκινητικὸ ἐπικήδειο ὁ ἐπὶ πολλὰ χρόνια βοηθός του καὶ γραμματεὺς τοῦ συλλόγου κύριος Δημοσθένης Μπαϊράμογλου. στὴν συνέχεια ἐκτίθενται ἀρκετὰ ἀποσπάσματα τοῦ λόγου του, διότι ἦταν περιεκτικὸς στὴν περιγραφὴ τῆς προσελεύσεως τοῦ κόσμου, ἀλλὰ καὶ σὲ χρήσιμες πληροφορίες γιὰ τὴν ζωὴ τοῦ ἀειμνήστου γέροντος.
Στρέφοντας τὰ βλέμματά μου σὲ κάθε μέρος τοῦ ἱεροῦ τούτου ναοῦ καὶ βλέποντας αὐτὴν τὴν λαοθάλασσα τῆς πόλεώς μας νὰ ἔχῃ συγκεντρωθῇ ἐδῶ δὲν ἤξερα ποῖον πρῶτο νὰ καλοτυχίσω, τὸν πατέρα Πολύκαρπον, ὁ ὁποῖος καὶ στὸν θάνατόν του ἀπολαμβάνει ἐκ μέρους σας τόσο μεγάλης τιμῆς, ἢ ὅλους ἐσᾶς, οἱ ὁποῖοι καὶ μετὰ τὸν θάνατόν του συνεχίζετε νὰ δείχνετε πρὸς τὸν πνευματικό σας ποιμένα τέτοιαν ἀγάπη;
...῎Ησουν ἕνας πνευματικὸς γίγαντας, ἕνας ἀετὸς ὑπόπτερος ποὺ διέσχιζε τοὺς νοητοὺς αἰθέρες κι ἔβλεπε αὐτὰ ποὺ ἐμεῖς οἱ προσκολλημένοι στὴν ὕλη δὲν μποροῦμε νὰ φαντασθοῦμε... 'Απὸ μικρὸς διεκρίνεσο ὅτι ἐφλέγεσο ὑπὸ θείου ζήλου καὶ ἀγάπης πρὸς τὸν σωτῆρα Χριστόν. ῾Η συναναστροφή σου πάντοτε ἦτο μετ' ἐναρέτων νέων χριστιανῶν καὶ ἰδιαιτέρως προτιμοῦσες νὰ εὑρίσκεσαι μετὰ σοφῶν καὶ ἡλικιωμένων ἱερέων. 'Ηρέσκεσο νὰ ἀκούῃς τοὺς λόγους τῶν ἱερέων καὶ νὰ καταγίνεσαι εἰς τὴν μελέτην τῆς ἁγίας Γραφῆς καὶ τὰ κατορθώματα τῶν ἀποστόλων καὶ μαρτύρων τοῦ Χριστοῦ.
...Καθὼς ὁ ἥλιος λάμπει εἰς τὸ μέσον ὅλων τῶν πλανητῶν, οὕτως ἔλαμπεν ἡ φιλανθρωπία σου ῥίπτουσα τὰς ζωογόνους ἀκτῖνάς της εἰς τοὺς πεινῶντας, τοὺς ὀρφανούς, τὰς χήρας καὶ εἰς ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι κατετρέχοντο ἀπὸ τὸ κρύο τῆς στερήσεως, τῆς δυστυχίας καὶ τοῦ πόνου. 'Η μοναδική σου χαρὰ καὶ εὐχαρίστησις ἦτο νὰ δίδῃς βοήθεια εἰς πάντας καὶ νὰ σπογγίζῃς τὸ δάκρυ ἀπὸ τὰ μάτια τῶν πονούντων. ῝Εν ἔβλεπες μόνον, τὸν ἀγαπημένον σου Χριστόν, καὶ τοῦτον ἐσταυρωμένον· δι' αὐτὸ οὐδόλως ἐπηρεάζεσο ἀπὸ τὰ πλούτη καὶ τοὺς θησαυροὺς τοῦ κόσμου τούτου, τὰ ὁποῖα ἐθεώρεις σκύβαλα ἐμπρὸς εἰς τὴν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ. ῾Υπῆρξες σὲ ὅλην τὴν ζωήν σου σεβάσμιος, πρᾶος, μειλίχιος, ταπεινός, ἀφιλοχρήματος, εἰς τὸ ἄκρον ἐλεήμων, φιλάνθρωπος, πραγματικὰ ἄξιος λειτουργὸς τοῦ ῾Υψίστου, ἄνθρωπος τῆς προσευχῆς καὶ τῆς νηστείας, ταπεινόφρων, ἀφιερώνοντας τὴν ζωήν σου εἰς τὴν ὑπηρεσίαν τῶν δεινοπαθούντων, ἕνα τρανὸ δεῖγμα τῆς ὁλοψύχου καὶ ὁλοκαρδίου ἀγάπης σου πρὸς τὸν Θεόν...
...῾Ο λαὸς ἔτρεχε νὰ ἀγγίσῃ τὸ ῥάσον σου, νὰ καταφιλήσῃ τὰς χεῖράς σου καὶ νὰ ἀκούσῃ τὴν γλυκύτητα τῆς φωνῆς σου. ῎Ησουν ὅλος ἀγάπη, καὶ ὁ κόσμος ἔτρεχε νὰ πάρῃ δύναμι ἀπὸ τὴν εὐσέβειαν, τὴν σοφίαν, τὸν ζῆλον τῆς πίστεως ποὺ ἀπεικονίζετο εἰς τὸ πρόσωπόν σου καὶ ποὺ ἁρμόζει εἰς ἱερέα...