ΠΩΣ ΘΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΟΥΜΕ
ΤΑ ΔΥΣΝΟΗΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ;
Πάνω σ᾿ αὐτὸ ὁ Ἰωάννης χρυσόστομος λέει:
Δὲν καταλαβαίνεις αὐτὰ ποὺ διαβάζεις; Πῶς λοιπὸν θὰ μπορέσῃς νὰ τὰ καταλάβῃς, ὅταν δὲν θέλῃς οὔτε λίγο ν᾿ ἀσχοληθῇς; Πᾶρε στὰ χέρια σου τὸ βιβλίο τῆς Γραφῆς· διάβασε ὅλη τὴν ἱστορία, καὶ ἀφοῦ θὰ κατέχῃς τὰ γνωστά, πέρνα πολλὲς φορὲς τὰ ἀσαφῆ καὶ δυσνόητα.
Κι ἂν δὲν μπορέσῃς μὲ τὴν ἀλλεπάλληλη ἀνάγνωσι νὰ καταλάβῃς τί λέει, πήγαινε σ᾿ αὐτὸν ποὺ εἶναι πιὸ σοφός, ἔλα στὸ διδάσκαλο, πές του σχετικὰ μ᾿ αὐτὰ ποὺ δὲν καταλαβαίνεις, δεῖξε πολὺ ἐνδιαφέρον. Κι ἂν σὲ δῇ ὁ Θεὸς νὰ ἔχῃς τόσο μεγάλο ἐνδιαφέρον, δὲν θὰ παραβλέψῃ τὸ ὅτι ἀγρυπνεῖς καὶ φροντίζεις, ἀλλὰ κι ἂν κάποιος ἄνθρωπος δὲν σοῦ διδάξῃ αὐτὸ ποὺ ζητεῖς νὰ μάθῃς, θὰ σοῦ τὸ ἀποκαλύψῃ ὁ ἴδιος ὁπωσδήποτε.
Θυμήσου τὸν εὐνοῦχο τῆς βασιλίσσης τῶν Αἰθιόπων, ὁ ὁποῖος ἂν καὶ ἦταν ἄνθρωπος ἀλλοεθνής, καὶ μὲ μύριες φροντίδες ἐπιφορτισμένος, καὶ ἀπὸ παντοῦ πολλὲς γύρω του ὑπῆρχαν ὑποθέσεις, παρ᾿ ὅλο ποὺ δὲν καταλάβαινε αὐτὰ ποὺ διάβαζε, ἐν τούτοις διάβαζε, ἐνῷ καθόταν στὸ ὄχημα. Κι ἂν στὸ δρόμο ἔδειχνε τόσο ἐνδιαφέρον, σκέψου τί ἦταν στὸ σπίτι του. Ἂν τὸν καιρὸ τοῦ ταξιδιοῦ δὲν ἀνεχόταν νὰ μένῃ χωρὶς διάβασμα, πολὺ περισσότερο ὅταν ἔμενε στὸ σπίτι του. Ἂν παρ᾿ ὅλο ποὺ τίποτε δὲν καταλάβαινε ἐνόσῳ διάβαζε, δὲν ἄφηνε τὸ διάβασμα, πολὺ περισσότερο δὲν τὸ παρατοῦσε, ὅταν ἔμαθε.
Ὅτι αὐτὰ ποὺ διάβαζε δὲν τὰ καταλάβαινε, ἄκου τί λέει ὁ Φίλιππος·
– Ἆρα γε καταλαβαίνεις αὐτὰ ποὺ διαβάζεις;
Κι ἐκεῖνος ὅταν τὰ ἄκουσε, δὲν κοκκίνισε οὔτε ντράπηκε, ἀλλὰ ὡμολόγησε τὴν ἄγνοια, καὶ λέει·
– Πῶς θὰ μποροῦσα (νὰ καταλάβω), ἂν δὲν μὲ ὁδηγήσῃ κάποιος;
Ἐπειδὴ λοιπὸν κι ὅταν δὲν εἶχε τὸν ὁδηγὸ διάβαζε τόσο πολύ, γι᾿ αὐτὸ ἀμέσως τοῦ ἦρθε ὁ χειραγωγός. Εἶδε τὴν προθυμία του ὁ Θεός, δέχτηκε τὸ ἐνδιαφέρον του, καὶ τοῦ ἔστειλε ἀμέσως διδάσκαλο. Ἴσως νὰ πῇ κάποιος ὅτι τώρα ἐδῶ σ᾿ ἐμᾶς δὲν ὑπάρχει ὁ Φίλιππος, γιὰ νὰ μᾶς ὁδηγήσῃ. Ὑπάρχει ὅμως τὸ Πνεῦμα ποὺ κίνησε τὸ Φίλιππο. Μὴν ὑποτιμοῦμε τὴ σωτηρία μας, ἀγαπητοί μου. Ὅλα αὐτὰ γράφτηκαν γιὰ δική μας συμβουλή, γιὰ μᾶς ποὺ φτάσαμε στὰ τέλη τῶν αἰώνων.
Μεγάλη ἀσφάλεια τὸ διάβασμα τῶν Γραφῶν στὸ νὰ μὴν ἁμαρτάνουμε. Μεγάλος γκρεμὸς καὶ βαθὺ βάραθρο ἡ ἄγνοια τῶν Γραφῶν, μεγάλη προδοσία τῆς σωτηρίας μας τὸ νὰ μὴν γνωρίζῃ κανεὶς τίποτε ἀπὸ τοὺς θείους νόμους. Αὐτὸ καὶ αἱρέσεις γέννησε, αὐτὸ εἰσήγαγε καὶ ζωὴ διεφθαρμένη, αὐτὸ ἔκανε τὰ πάνω κάτω. Εἶναι ἀδύνατο, ἀδύνατο νὰ φύγῃ κάποιος χωρὶς ν᾿ ἀποκομίσῃ πνευματικὸ καρπό, ἐνῷ συνεχῶς ἀπολαμβάνει τὴν ἀνάγνωσι μὲ ἐνδιαφέρον.
Ἀπὸ μακριὰ κατασβήνουμε καὶ ἀποκρούουμε τὰ βέλη τοῦ πονηροῦ μὲ τὴ συνεχῆ ἀνάγνωσι τῶν θείων Γραφῶν. Διότι δὲν εἶναι, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ σωθῇ κάποιος, ἂν δὲν ἀπολαμβάνῃ τὴν πνευματικὴ ἀνάγνωσι (τῶν Γραφῶν).
Καὶ ὅπως στοὺς χρυσοχόους ἀργυροκόπους καὶ χαλκουργοὺς ἐργαλεῖα τῆς τέχνης τους εἶναι τὸ σφυρὶ τὸ ἀμόνι καὶ ἡ τσιμπίδα, ἔτσι λοιπὸν καὶ σ᾿ ἐμᾶς ἐργαλεῖα τῆς τέχνης (τῆς πίστεως) εἶναι τὰ ἀποστολικὰ καὶ προφητικὰ βιβλία, καὶ ὅλη ἡ θεόπνευστη καὶ ὠφέλιμη Γραφή. Ὅπου ὑπάρχουν βιβλία πνευματικὰ τῆς Γραφῆς, ἐκδιώκεται κάθε διαβολικὴ ἐνέργεια καὶ μεγάλη παρηγορία ἀρετῆς γίνεται σ᾿ αὐτοὺς στοὺς ὁποίους κατοικεῖ.
Μόλις ἀγγίξῃ κάποιος τὸ Εὐαγγέλιο, πάραυτα ἔχει ἀλλάξει ἡ σκέψι του καὶ ἔχει ἀπομακρυνθῆ ἀπὸ τὰ βιοτικὰ προβλήματα. Ἂν δὲ ἐπὶ πλέον προχωρήσῃ καὶ σὲ προσεκτικὴ ἀνάγνωσι, καθὼς ἡ ψυχὴ βρίσκεται μέσα σὲ ἱερὰ ἄδυτα, καθαρίζεται ἐντελῶς καὶ γίνεται καλύτερη, διότι ὁ Θεὸς μιλάει σ᾿ αὐτὴν διὰ τῶν λόγων ἐκείνων.
(Ἀποσπάσματα ἀπὸ τὸ Λόγο Ἰωάννου χρυσοστόμου Εἰς τὸν πτωχὸν Λάζαρον, PG 48,995-996)
Ἐπιλογὴ - μετάφρασι· Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης
(δημοσίευσις· νοέμβριος 2013)