- Τρίτη Σαμαρείτιδος
Τὰ κάτωθι δύο ἰδιόμελα δοξαστικὰ ψάλλονται εἰς τὸν ὄρθρον τῆς τρίτης μετὰ τὴν κυριακὴν τῆς Σαμαρείτιδος. εἶναι ἰδιόμελα τῆς ἑορτῆς τῆς μεσοπεντηκοστῆς καὶ δὲν ὑπάρχουν μελοποιημένα εἰς τὰς κλασσικὰς ἐκδόσεις («Συλλογὴ ἰδιομέλων Μανουὴλ» ὑπὸ Χουρμουζίου, «Μουσικὴ κυψέλη» ὑπὸ Στεφάνου). δὲν γνωρίζω ἂν ὑπάρχουν μελοποιηθέντα ἀλλοῦ. ἐμελοποιήθησαν τῷ 2001 διὰ τὴν ἐξυπηρέτησιν τῶν ἀναγκῶν ἑνὸς ἱεροῦ ναοῦ τῆς ᾿Αττικῆς. ἀτυχῶς δὲν ἐσημείωσα εἰς τὸ ἀρχεῖόν μου περὶ ποίου ναοῦ ἐπρόκειτο, καὶ τώρα πλέον δὲν ἐνθυμοῦμαι. δὲν ὑπάρχουν ἀξιώσεις παντὸς εἴδους (μελοποιητικαί, μουσικαί, ὀρθογραφικαί κ.λπ.). ἁπλῶς παρουσιάσθη τότε μία ἀνάγκη καὶ ἐκαλύφθη «τὸ κατὰ δύναμιν».
Ταῦτα δίδονται ἐνταῦθα δι᾿ ἰδιωτικὴν καὶ μόνον χρῆσιν, ἀπαγορευομένης τῆς ἐμπορικῆς ἢ ἄλλης παρομοίου χρήσεώς των (Θεὸς φυλάξοι!).
᾿Επειδὴ δὲν ἀσχολοῦμαι συστηματικῶς μὲ τὴν μελοποίησιν (καὶ ἴσως νὰ μὴν ξανασχοληθῶ, οὔτε θεωρῶ τὸν ἑαυτόν μου κατάλληλον διὰ τοιαύτην ἐργασίαν), ἐπειδὴ δὲν ὑπάρχει ἡ δυνατότης διὰ τὴν συλλογὴν καὶ ἐνδεχομένην ἔντυπον ἔκδοσιν αὐτῶν καὶ ἄλλων παρομοίων μελοποιήσεων (ὑπὸ διαφόρων νεωτέρων μελοποιῶν καὶ ψαλτῶν), ἐπειδὴ τὰ ἔτη περνοῦν καὶ ἡ φθορὰ τοῦ χρόνου ἀδυσώπητος χωρεῖ, ἐπειδὴ ἀπὸ τὴν ἄλλην καὶ ἄλλοι φίλοι ὑπηρετοῦντες ἐπὶ τοῦ ἀναλογίου ἐνδιεφέρθησαν διὰ τὰς μελοποιήσεις αὐτάς, προσφέρω τὰ ἀτελῆ ταῦτα πονήματα, μήπως καὶ τυχὸν ἐξυπηρετήσουν καὶ ἄλλας ὁμοίας περιπτώσεις. ἐννοεῖται βεβαίως ὅτι ἀκόμη καὶ οἱ ἔχοντες μετρίαν ἔστω γνῶσιν τῆς καθ᾿ ἡμᾶς ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς οὐδόλως χρήζουν τοιούτων μελοποιήσεων καὶ δικαίως καὶ ἀνέτως δύνανται νὰ τὰς παρίδουν ψάλλοντες ἀπὸ στήθους τὰ ἰδιόμελα κατὰ τὴν πορείαν τοῦ ἤχου, ἐκ πείρας πλέκοντες τὰς ἁρμοδίους μελῳδικὰς θέσεις.
copyright 2001 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης