᾿Ορθογραφία

[Dionysios]

῾Η ὀρθογραφία τῆς «βυζαντινῆς» μουσικῆς εἶναι μία δύσκολη καὶ πονεμένη ἱστορία. οἱ ὅποιες ἀπορίες διατυπώνονται ἐδῶ πρέπει νὰ ἀκολουθοῦνται ὁπωσδήποτε μὲ ὀπτικὰ παραδείγματα, εἰδάλλως θὰ ὑπάρξῃ δυσκολία στὴν κατανόησι καὶ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ δοθῇ κάποια ἀπάντησις.

Δίχρονη πεταστὴ μπορεῖ νὰ προηγῆται ἀπὸ ἕναν μόνο κατιόντα χαρακτῆρα (συνήθως ἐλαφρόν), ἐὰν εἶναι καὶ ὁ κατιὼν δίχρονος. ἂν ὁ κατιὼν εἶναι μονόχρονος, τότε ἰσχύουν ὅσα ἔχει γράψει ὁ ... ... . ὑπάρχει μία συγκεκριμένη γραμμὴ ποὺ οἱ τρεῖς διδάσκαλοι καὶ οἱ ἄμεσοι μαθηταί των συνειδητῶς διετήρησαν δίχρονη πεταστὴ πρὶν ἀπὸ μία μόνο κατάβασι μονόχρονη (καὶ αὐτὴ μὲ γοργόν). μᾶς πληροφοροῦν οἱ ἴδιοι ὅτι τὴν διετηρησαν ἀπὸ τὴν παλαιὰ μέθοδο.

(12/6/2008)


copyright 2008 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης

[Dionysios]

Δὲν χρειάζεται νὰ πᾶμε μέχρι ἐκεῖ (καλὸν εἶναι νὰ παραπέμπουμε σὲ συγκεκριμένες ἐκδόσεις καὶ σελίδες –ἢ ἔστω σὲ χειρόγραφα–, διότι τὰ ἴδια μέλη ἀνὰ ἔκδοσι παρουσιάζουν ἐνίοτε διαφορὲς ἀπὸ ἐλάχιστες μέχρι τεράστιες). καὶ στὸ ἀργὸν ἀναστασιματάριον, ἐκδόσεως «Ζωῆς», στὸ «Κύριε, ἐκέκραξα» τοῦ α΄ ἤχου, στὴν φράσι «Κύριε, ἐκέκραξα πρὸς σέ, εἰσάκουσόν μου» στὶς συλλαβές -σάκου– τὸ ἴδιο γράφει· δίχρονη πεταστή, μονόχρονη ἀπόστροφο, κεντήματα. καὶ στὸν ἴδιον ὕμνο στὸν βαρὺ ἦχο στὶς δύο πρῶτες συλλαβές Κύρι– (τοῦ «Κύριε») ἔχει δίχρονη πεταστή, μονόχρονο ἐλαφρόν, κεντήματα. τὰ γνωρίζω ὅλα αὐτά. τὰ μελέτησα καὶ κατέληξα σὲ ὅσα ἔγραψα παραπάνω ... . στὸ βιβλίο μου γιὰ τὸν Χουρμούζιο ὅλο τὸ δεύτερο μέρος εἶναι ἀφιερωμένο στὸ θέμα τῆς ὀρθογραφίας. ἐκεῖ γράφω περισσότερα (γιὰ τὴν δίχρονη πεταστὴ κυρίως σ. 55-59).

(13/6/2008)

[Dionysios]

...᾿Ασφαλῶς καὶ δὲν μποροῦμε νὰ «βγάλωμε ἄκρη», ἐὰν ὅλα τὰ μουσικὰ κείμενα τὰ θεωροῦμε μεταξύ τους ἰσάξια, ἀνεξαρτήτως ἀπὸ ποῦ προέρχονται. διότι οἱ ὀρθογραφικοὶ κανόνες ἐξάγονται ἀπὸ τὴν παρατήρησι. πρέπει λοιπὸν νὰ ὁριστῇ μία βάσις. αὐτὴ ἡ βάσις δι᾿ ἐμὲ ὑπάρχει καὶ εἶναι τὰ κείμενα τῶν τριῶν διδασκάλων. κατόπιν ἔρχονται οἱ ἄμεσοι μαθηταί των (Θεόδωρος Φωκαεύς, Ματθαῖος Βατοπεδηνός κ.ἄ.). μετὰ ἀπὸ αὐτοὺς μᾶλλον ἐπικρατεῖ χάος...

19/6/2008



copyright 2008 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης