symbole.gr

Τὸ μηναῖον εἰς τὸν ὄρθρον τῆς 17ης σεπτεμβρίου ἔχει ἐξαποστειλάριον τῶν ἁγίων γυναικῶν καὶ κατόπιν θεοτοκίον. τοῦτο εἶναι μᾶλλον παράδοξον, διότι εἰς τὰς μεθεόρτους ἡμέρας ἀντὶ θεοτοκίου ψάλλεται ὡς ἐπισφραγιστικὸν ἓν ἐξαποστειλάριον ἀναφερόμενον εἰς τὴν ἑορτήν. βλέπε σχετικῶς 15, 16, 18 καὶ 19 σεπτεμβρίου. τοῦτ᾿ αὐτὸ πρέπει νὰ γίνῃ καὶ εἰς τὴν 17ην τοῦ μηνός· μετὰ τὸ ἐξαποστειλάριον τῶν ἁγίων νὰ ψαλῇ τὸ τοῦ σταυροῦ «Σταυρός, ὁ φύλαξ πάσης τῆς οἰκουμένης». ἄλλη λύσις, ὀλιγώτερον ὀρθή, εἶναι νὰ προηγηθῇ τὸ ἐξαποστειλάριον τοῦ σταυροῦ καὶ κατόπιν τῶν ἁγίων καὶ τέλος τὸ θεοτοκίον αὐτοῦ, διὰ νὰ μὴ παραλειφθῇ.

Εἰς τὴν 20ὴν σεπτεμβρίου ἔχομεν παρομοίαν περίπτωσιν· μετὰ τὸ ἐξαποστειλάριον τῶν ἁγίων (γ΄ ἤχου) ὑπάρχει θεοτοκίον, μόνον ὅτι ἀναφέρεται καὶ εἰς τὸν σταυρόν, ὁπότε εἶναι σταυροθεοτοκίον. τὸ σταυροθεοτοκίον τοῦτο ἀναγράφεται εἰς τὸ μηναῖον ὡς ὅμοιον τῷ ἐξαποστειλαρίῳ τῶν ἁγίων, ἤ τοι γ΄ ἤχου, ὁ δὲ Γεώργιος ῾Ρήγας ἀναφέρει ὅτι ψάλλονται μόνον ταῦτα τὰ δύο τροπάρια. ὅμως εἰς τὴν πραγματικότητα τὸ σταυροθεοτοκίον δὲν εἶναι γ΄ ἤχου ἀλλὰ β΄ πρὸς τὸ «Τῶν μαθητῶν ὁρώντων σε». κατὰ τὴν τάξιν τὰ θεοτοκία (καὶ τὰ σταυροθεοτοκία) πρέπει νὰ εἶναι τοὐλάχιστον ὁμόηχα μὲ τὸ τροπάριον ποὺ ἐπισφραγίζουν· τοῦ κανόνος τούτου ἐξαιροῦνται οἱ εἰς τὰς μεθεόρτους ἡμέρας ἑόρτιοι ὕμνοι οἱ χρησιμοποιούμενοι ἀντὶ θεοτοκίων. ἑπομένως εἶναι ὀρθότερον καὶ κατὰ ταύτην τὴν ἡμέραν τὸ σταυροθεοτοκίον νὰ ἀντικατασταθῇ ἀπὸ ἀμιγὲς ἑόρτιον τοῦ σταυροῦ ἐξαποστειλάριον.