Πάσχα καὶ πασχάλιος περίοδος

[Ιωαννίδης Δημήτριος]

Απόλυσις του Πάσχα

Υπάρχει ένα θέμα, που μ' έχει απασχολήσει κατ' επανάληψιν και δεν βρήκα μέχρι τώρα, ικανοποιητική εξήγηση.
Το θέτω στους "Ειδικούς " του FORUM για συζήτηση και εύχομαι σε πιθανή λύση των αποριών μου.
Πώς καθιερώθηκαν :
1) Το " Χριστός Ανέστη " από την θέση Απολυτικίου, σαν επισφράγισμα Ακολουθιών ;;;;
2) Οι Αντιφωνήσεις μεταξύ Ιερέως - Λειτουργού και Εκκλησιάσματος κατά την Απόλυσιν ( δηλαδή " Χριστός Ανάστη " με το " Αληθώς Ανέστη " κ.λ.π. ) ;;;;

[MTheodorakis]

1) «Ἡ ἀπόλυσις ''Χριστὸς ὁ ἀληθινὸς...'' ἔχει εἰσαχθεῖ μεταγενεστέρως στὶς ἀκολουθίες μας. Ἀπαντᾷ στὰ χειρόγραφα σποραδικῶς ἀπὸ τοῦ ΙΓ' καὶ συστηματικῶς ἀπὸ τοῦ ΙF' (16ου) αἰῶνος» (Ἰ. Φουντούλη Ἀπαντήσεις εἰς λειτουργικὰς ἀπορίας τ. 2 σ. 196). Ἡ παλαιὰ ἀπόλυσις ἦτο προφανῶς τὸ «Νῦν ἀπολύεις...» μὲ τὸ -τυχόν- στιχηρόν του -ἀπολυτίκιον ('Ι. Φουντούλη Λογικὴ λατρεία σ. 171), μετὰ δὲ τὴν διακαινήσιμον λέγεται τό «Δι' εὐχῶν...» (ΤΜΕ σ. 41).
2)Ἡ προσφώνησις-ἀντιφώνησις (Συμβολὴ τ. 13 σ. 50) μετετράπη προσφάτως (τυπικὸν Μ. ἁγίου Παντελεήμονος Ἄθῳ τοῦ ἔτους 1841 ἔκδ. Dmitrievskij τ. 3 σ. 631, ἐνῶ λείπει ἀπὸ τὸ τυπικὸν τοῦ Κωνσταντίνου πρωτοψάλτου 1838) σὲ πρόσθετο διαλογικὴν ἀπόλυσιν.

[MTheodorakis]

«Κατὰ δὲ ἑκάστην ᾠδὴν συναπτὴ μικρὰ καὶ μίαν εὐχὴν»

(χφφ. τυπικὰ Vallicelliana D 61 β’ ἥμισυ ιγ’ αἰ. (Dmitrievskij τ. 1 σ. 886 ὑποσ. 2) καὶ Barb. gr. 383 τοῦ ἔτους 1583 (Ἀ. Ἀποστολίδη Il Typikon di s. Nicola di Casole Scondoil codice Taur. gr. C III. 17. Kριτικὴ ἔκδοση τοῦ χφ. Πανεπιστημίου Τουρίνου Taurin. gr. C III 17 τυπικoῦ τῆς ὀρθόδοξης μονῆς ἁγίου Νικολάου τῶν Κασούλων (περιοχὴ Ὀτράντο Κάτω Ἰταλίας) τοῦ ἔτους 1173 σ. 245)).


«Κατὰ δὲ ἑκάστην ᾠδὴν συναπτὴ μικρὰ καὶ εὐχὴν ἑωθινήν»

(χφ. Barb. gr. 359 τυπικὸ τῆς Bova τοῦ ἔτους 1552 φ. 157v).

[Dionysios]

῾Ημερολογιακὲς συμπτώσεις τοῦ Πάσχα ᾿Ορθοδόξων καὶ Δυτικῶν κατὰ τὴν 3η χιλιετία
«᾿Εφημέριος», ἔτος 62, τ. 10, ᾿Αθῆναι, νοέμβριος 2013.

[Dionysios]

Ο ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΗΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ [2020]

[Dionysios]

Τὸ ἀναστάσιμον Μέγα Σάββατον

Πάσχα 2021: Τὸ ψευδοδίλημμα τῶν δύο λειτουργιῶν μέσα στὴν «ἴδια ἡμέρα»