symbole.gr

Τὸ προκαταρτικὸν μέρος, πρὶν τὰ εἰρηνικά, εἶναι προαιρετικόν (Ἰ. Φουντούλη Κείμενα λειτουργικῆς 15 Ἀκολουθία τοῦ εὐχελαίου σσ. 15-16).

Νομίζω ὅτι χρειάζεται ἐδῶ νὰ δοθοῦν κάποιες περισσότερες διευκρινίσεις. καὶ πρέπει νὰ γίνῃ ἀναφορὰ καὶ στὴν ἔναρξι τοῦ μυστηρίου. γιὰ τὸ εὐχέλαιο κάποιες παρατηρήσεις μου θὰ δημοσιευθοῦν προσεχῶς στὸν «᾿Εφημέριο».

Χρισιμοποιεῖται ἀποκλειστικὰ ἐλαιόλαδο. Τελεῖται μὲ φελόνιο πρὸς τὸ λαὸ ἀρχίζοντας μὲ τὸ «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία ...»[*]. Ἡ θρυαλίδα ἀνάπτεται στὸ «Ταχὺς εἰς ἀντίληψιν ...» καὶ ἀκολουθεῖ «Δόξα, καὶ νῦν. Πρεσβεία θερμή».
Ἀκολουθεῖ ἀλουσία ζ' ἡμερῶν. Ἰαματικὴ εἶναι καὶ ἡ πόση του, ἐνῶ ἀποκλείονται οἱ ἀβάπτιστοι.
Βλ. Ἰ. Φουντούλη Ἀκολουθία τοῦ εὐχελαίου σσ. 4-25 καὶ Συμβολὴ τ. 16 σ. 41.

*Ἀναφέρεται γιὰ πρώτη φορὰ στὴν ἑρμηνεία τῆς θείας λειτουργίας ἀπὸ τὸν Θεόδωρο Ἀνδίδων (1055-1063).

«...τῷ Θεῷ προσενέγκας ὑπὲρ αὐτοῦ τὴν ὑπερφυῆ καὶ ζωοτόκον, θεῖαν καὶ ἀναίμακτον θυσίαν, κάτωθεν τοῦ θυσιαστηρίου βήσσας» (εἶδος ποτηρίων) «μεστώσας ὕδατος καὶ ἐλαίου, οἷς ὅλον αὐτὸν ἀλείψας ταῖς ἑαυτοῦ ἁγναῖς παλάμαις, σῶον καὶ ὑγιῆ...»

(βίος ὁσίου Στεφάνου τοῦ σαβαΐτου (725-794) § 79, ἔκδ. Acta Sanctorum Julii III (1867) (https://archive.org/stream/actasanctoru ... 1/mode/1up) σ. 535).

«Τῆς παναγίας ἀχράντου ὑπερευλογημένης δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας, τῶν τιμίων καὶ ἐνδόξων ἀρχαγγέλων, ἀποστόλων, μαρτύρων καὶ ἀναργύρων, μετὰ πάντων τῶν...»

(χφ. Vat. gr. 1872 εὐχολόγιο ιβ’ αἰ. φ. 134r).

Ἡ συγχωρητικὴ εὐχὴ «Βασιλεῦ ἅγιε, εὔσπλαχνε καὶ πολυέλεε...» λέγεται ἐνῶ οἱ ἱερεῖς κρατοῦν τὸ Εὐαγγέλιο ἐπὶ τῆς κεφαλῆς τοῦ πιστοῦ

(Π. Τρεμπέλα Μικρὸν Εὐχολόγιον ἔκδ. β’ 1998 τ. 1 σ. 169, Εὐχολόγιον J. Goar ἐκδ. 1730 σ. 346, Μικρὸν Εὐχολόγιον ἔκδ. Ἀποστολικῆς διακονίας 1988 σ. 181),

ὄχι τὸ Μικρὸν ἤ τὸ Μέγα Εὐχολόγιον.

Προηγεῖται τὸ μυστήριο τῆς μετανοίας καὶ ἐξομολογήσεως καί, μετὰ τὸ εὐχέλαιο, ἕπεται ἡ θεία λειτουργία

(Συμεὼν Θεσσαλονίκης (+1429) P.G. τ. 155 στ. 932C).