Καὶ δὸς ἡμῖν δέσποτα

[MTheodorakis]

«Δὸς ἡμῖν δέσποτα πρὸς ὕπνον ἀπιούσιν...»(Συμβολὴ τ. 15 σ. 10, Ἀντιόχου μοναχοῦ Πανδέκτης ἔκδ. Φιλοκαλία τῶν νιπτικῶν καὶ ἀσκητικῶν τ. 13Δ σ. 88 καὶ Ἰ. Φουντούλη Λειτουργικὴ τεῦχος ε' 1969 σ. 69) ἀντὶ «Καὶ δὸς ἡμῖν δέσποτα...», λόγῳ σύγχυσης μὲ τὸ «Καὶ δὸς ἡμῖν ἐν ἑνὶ στόματι...» ἤ μὲ διάταξη τοῦ τύπου «εἶτα αἱ εὐχαὶ ''Ἄσπιλε ἀμόλυντε'' καὶ ''Δὸς ἡμῖν δέσποτα''».
'Απαράδεκτη ἐπίσης εἶναι ἡ προσθήκη τοῦ «δέσποτα» στὸ «Καὶ δὸς ἡμῖν ἐν ἑνὶ στόματι...» κατ' ἐπιρροὴν τῆς παραπάνω εὐχῆς.

[Dionysios]

Μήπως γιὰ τὴν καλλιτέρα κατανόησι αὐτῶν τῶν παρατηρήσεων πρέπει νὰ γίνῃ κάποια διευκρίνισις; δὲν γνωρίζουν ὅλοι οἱ ἀναγνῶσται ὅλες τὶς ἀκολουθίες τῆς ἐκκλησίας, οὔτε ἔχουν ὅλοι ἐξοικείωσι μὲ ἱερατικὲς εὐχές. θὰ διερωτηθῇ κάποιος π.χ. τὸ «Καὶ δὸς ἡμῖν δέσποτα...» σὲ ποιά ἀκολουθία ἀπαντᾶται; στὸ ἀπόδειπνον, μικρὸν καὶ μέγα, ἀλλὰ ἂς σημειωθῇ.

῾Ομοίως τὸ «Καὶ δὸς ἡμῖν ἐν ἑνὶ στόματι...» εἶναι εὐχὴ ἄλλης ἀκολουθίας. συναντᾶται κάπου γραμμένο μὲ τὴν προσθήκη τῆς λέξεως «δέσποτα»; καὶ ποιά ἀπὸ τὶς δύο εὐχὲς προηγεῖται χρονικῶς; καὶ πῶς συμπεραίνομε ποιά εὐχὴ ἐπέδρασε ἐπὶ τῆς ἄλλης;

[MTheodorakis]

Ἡ εὐχὴ «Καὶ δὸς ἡμῖν δέσποτα πρὸς ὕπνον ἀπιούσιν...» ἀνήκει στὸ μεγάλο καὶ στὸ μικρὸ ἀπόδειπνον. Ἡ ἄλλη ἀνήκει στὶς λειτουργίες Μ. Βασιλείου καὶ Χρυσοστόμου καὶ καθὼς δὲν τὴν ἔχω συναντήσει μὲ τὴν προσθήκη «δέσποτα» συμπεραίνω.

[Dionysios]

... καὶ καθὼς δὲν τὴν ἔχω συναντήσει μὲ τὴν προσθήκη «δέσποτα» συμπεραίνω.

Μήπως λείπει τὸ συμπέρασμα;

[MTheodorakis]

Συμπεραίνω ὅτι ἡ εὐχὴ τοῦ ἀποδείπνου ἐπέδρασε προσφάτως ἐπὶ τὴς ἐκφωνήσεως τῆς λειτουργίας.