᾿Ακολουθίες ψευδοαγίων!

Εἶδα ὅτι στὴν γνωστὴν ψηφιακὴν βιβλιοθήκην τοῦ πανεπιστημίου Κρήτης «᾿Ανέμη» (ὅπου γίνεται μία θαυμασία καὶ κατὰ πάντα ἀξιέπαινος ἐργασία) καὶ εἰς τὴν διεύθυνσιν http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/c/2/d/ ... 000188.tkl δίδεται ἡ κατωτέρω περιγραφομένη ἀκολουθία πρὸς τιμὴν τοῦ δῆθεν νεομάρτυρος Παντελεήμονος.
Παράθεσις:
Πρὸς ἀποφυγὴν παρεξηγήσεων ἀπὸ τοὺς μὴ εἰδότας, καὶ ἐπειδὴ δὲν γνωρίζω ἂν ὑπάρχῃ κάποια ἐνημέρωσις εἴτε ὑπὸ τῆς ἀνωτέρω ἱστοσελίδος τοῦ πανεπιστημίου Κρήτης εἴτε κάπου ἀλλοῦ εἰς τὸ διαδίκτυον, καλὸν εἶναι νὰ ἀναφερθοῦν ἐδῶ ὅσα μᾶς ἐδίδασκεν ὁ ὁμότιμος καὶ πολυσέβαστος καθηγητὴς τῆς θεολογικῆς σχολῆς ᾿Αθηνῶν Π. Β. Πάσχος, ὅτι πρόκειται περὶ ψευδομάρτυρος καὶ ὄχι περὶ ἀληθινοῦ ἁγίου τῆς ἐκκλησίας. τὸ θέμα συνοπτικῶς ἔχει ὡς ἑξῆς.
Μία ἄσεμνος «χριστιανὴ» γυνὴ ἀπομακρυνθεῖσα ἀπὸ τὸν νόμιμον σύζυγόν της συνέζη παρανόμως μὲ ἕναν ἀλλόθρησκον (Τοῦρκον). ἐκ τῆς παρανομίας ταύτης ἐγεννήθη ὁ υἱὸς αὐτῆς Παντελῆς, ἀποθανὼν κατὰ τὸ 12ον ἔτος τῆς ἡλικίας του ἐξ ἐπιδημικῆς ἀσθενείας. τοῦ ἀτυχοῦς παιδίου τὰ λείψανα ἡ ἄφρων μήτηρ ἐξέθαψε καὶ περιῆγεν ἀνὰ τὴν ῾Ελλάδα, λέγουσα ὅτι ὁ υἱὸς αὐτῆς ἡγίασε, μεριμνήσασα ταυτοχρόνως καὶ διὰ τὴν κατασκευὴν φαντασιώδους μυθοπλαστικοῦ συναξαρίου καὶ ἀναλόγου ἀκολουθίας, παρά τινος μοναχοῦ ἐκ τοῦ ῾Αγίου Ὄρους Ἄθω. ἡ ἀκολουθία ἐξεδόθη δίς, μίαν τῷ 1865 καὶ δευτέραν τῷ 1892 (εἰς τὴν «᾿Ανέμην» προσφέρεται ἡ δευτέρα ἔκδοσις).
῾Η ἐκκλησία ἀντέδρασεν ἐπισήμως καὶ κατεδίκασε πολλάκις τὰς ἐνεργείας ταύτας ἀπαγορεύουσα τὴν χρῆσιν τοιαύτης ἀκολουθίας. πρῶτος ἀντέδρασεν ὁ μητροπολίτης ᾿Αθηνῶν Θεόφιλος περὶ τὸ 1860, ἐνῷ ἀργότερον ἐπανῆλθε διὰ συνοδικῆς ἐγκυκλίου τῇ 30ῇ αὐγούστου 1865. εἶτα ὁ μητροπολίτης Κρήτης Εὐμένιος περὶ τὸ 1890. καὶ τέλος τὸ γραφεῖον τῆς ἱερᾶς συνόδου τῆς μητρὸς ἐκκλησίας, ἤ τοι τοῦ πανσέπτου Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἐξέδωκε σχετικὴν ἀνακοίνωσιν «πρὸς γνῶσιν καὶ προφύλαξιν τῶν χριστιανῶν».
῾Επομένως ἡ χρῆσις τῆς ἐν λόγῳ ἀκολουθίας εἶναι τελείως ἀπηγορευμένη.
Τὰ σχετικὰ κείμενα καὶ περισσοτέρας πληροφορίας δύναται ὁ ἐνδιαφερόμενος νὰ εὕρῃ εἰς τὰ ἑξῆς:
1. Π. Β. Πάσχου, «῞Αγιοι, οἱ φίλοι τοῦ Θεοῦ» (εἰσαγωγὴ στὴν ἁγιολογία τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησίας), σ. 126.
2. Σωφρονίου Εὐστρατιάδου, «῾Αγιολόγιον», σ. 373-374.
3. Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου (ἀρχιεπισκόπου ᾿Αθηνῶν), «Οἱ νεομάρτυρες», σ. 335, σημ. 4. καὶ β΄ ἔκδ. 1934, σελ. 10-11, σημ. 2.
4. «᾿Εκκλησιαστικὴ ᾿Αλήθεια» Κωνσταντινουπόλεως, τ. Κ΄, 1900, σ. 66.
copyright 2008 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης
Παράθεσις:
Ασματική ακολουθία του αγίου νεομάρτυρος Παντελεήμονος αθλήσαντος εν τη νήσω Κρήτη, της επαρχίας Στίας, χωρίον Επισκοποκέφαλον, κατά την δέκατην τετάρτην νοεμβρίου[sic] αωμη' σωτηρίου έτους: συγγραφείσα υπό Ιακώβου μοναχού του εν τη σκήτει του Άθωνος κατά το 1863. Εκδοθείσα το πρώτον επιμελεία της μητρός του αγίου, Ευπραξίας, δαπάνη δε των λαβόντων χάριν, διά πρεσβειών του αγίου, και διά των θαυμάτων αυτού παρά του Θεού. Νυν δε εκδίδοται υπό Αντωνίου Στ. Γεωργίου, [Αθήναι]: Αθήναι βιβλιοπωλείον, 1892.
Πρὸς ἀποφυγὴν παρεξηγήσεων ἀπὸ τοὺς μὴ εἰδότας, καὶ ἐπειδὴ δὲν γνωρίζω ἂν ὑπάρχῃ κάποια ἐνημέρωσις εἴτε ὑπὸ τῆς ἀνωτέρω ἱστοσελίδος τοῦ πανεπιστημίου Κρήτης εἴτε κάπου ἀλλοῦ εἰς τὸ διαδίκτυον, καλὸν εἶναι νὰ ἀναφερθοῦν ἐδῶ ὅσα μᾶς ἐδίδασκεν ὁ ὁμότιμος καὶ πολυσέβαστος καθηγητὴς τῆς θεολογικῆς σχολῆς ᾿Αθηνῶν Π. Β. Πάσχος, ὅτι πρόκειται περὶ ψευδομάρτυρος καὶ ὄχι περὶ ἀληθινοῦ ἁγίου τῆς ἐκκλησίας. τὸ θέμα συνοπτικῶς ἔχει ὡς ἑξῆς.
Μία ἄσεμνος «χριστιανὴ» γυνὴ ἀπομακρυνθεῖσα ἀπὸ τὸν νόμιμον σύζυγόν της συνέζη παρανόμως μὲ ἕναν ἀλλόθρησκον (Τοῦρκον). ἐκ τῆς παρανομίας ταύτης ἐγεννήθη ὁ υἱὸς αὐτῆς Παντελῆς, ἀποθανὼν κατὰ τὸ 12ον ἔτος τῆς ἡλικίας του ἐξ ἐπιδημικῆς ἀσθενείας. τοῦ ἀτυχοῦς παιδίου τὰ λείψανα ἡ ἄφρων μήτηρ ἐξέθαψε καὶ περιῆγεν ἀνὰ τὴν ῾Ελλάδα, λέγουσα ὅτι ὁ υἱὸς αὐτῆς ἡγίασε, μεριμνήσασα ταυτοχρόνως καὶ διὰ τὴν κατασκευὴν φαντασιώδους μυθοπλαστικοῦ συναξαρίου καὶ ἀναλόγου ἀκολουθίας, παρά τινος μοναχοῦ ἐκ τοῦ ῾Αγίου Ὄρους Ἄθω. ἡ ἀκολουθία ἐξεδόθη δίς, μίαν τῷ 1865 καὶ δευτέραν τῷ 1892 (εἰς τὴν «᾿Ανέμην» προσφέρεται ἡ δευτέρα ἔκδοσις).
῾Η ἐκκλησία ἀντέδρασεν ἐπισήμως καὶ κατεδίκασε πολλάκις τὰς ἐνεργείας ταύτας ἀπαγορεύουσα τὴν χρῆσιν τοιαύτης ἀκολουθίας. πρῶτος ἀντέδρασεν ὁ μητροπολίτης ᾿Αθηνῶν Θεόφιλος περὶ τὸ 1860, ἐνῷ ἀργότερον ἐπανῆλθε διὰ συνοδικῆς ἐγκυκλίου τῇ 30ῇ αὐγούστου 1865. εἶτα ὁ μητροπολίτης Κρήτης Εὐμένιος περὶ τὸ 1890. καὶ τέλος τὸ γραφεῖον τῆς ἱερᾶς συνόδου τῆς μητρὸς ἐκκλησίας, ἤ τοι τοῦ πανσέπτου Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἐξέδωκε σχετικὴν ἀνακοίνωσιν «πρὸς γνῶσιν καὶ προφύλαξιν τῶν χριστιανῶν».
῾Επομένως ἡ χρῆσις τῆς ἐν λόγῳ ἀκολουθίας εἶναι τελείως ἀπηγορευμένη.
Τὰ σχετικὰ κείμενα καὶ περισσοτέρας πληροφορίας δύναται ὁ ἐνδιαφερόμενος νὰ εὕρῃ εἰς τὰ ἑξῆς:
1. Π. Β. Πάσχου, «῞Αγιοι, οἱ φίλοι τοῦ Θεοῦ» (εἰσαγωγὴ στὴν ἁγιολογία τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησίας), σ. 126.
2. Σωφρονίου Εὐστρατιάδου, «῾Αγιολόγιον», σ. 373-374.
3. Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου (ἀρχιεπισκόπου ᾿Αθηνῶν), «Οἱ νεομάρτυρες», σ. 335, σημ. 4. καὶ β΄ ἔκδ. 1934, σελ. 10-11, σημ. 2.
4. «᾿Εκκλησιαστικὴ ᾿Αλήθεια» Κωνσταντινουπόλεως, τ. Κ΄, 1900, σ. 66.
copyright 2008 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης