symbole.gr

Κατὰ τὶς 3, 28, 29-9, 12, 26-11, 5, 29-12, 11, 15, 17, 20, 21-1, 8-5, 12-6 καὶ 12-8 ψάλλεται σὲ ἦχο πλ. β’ τὸ ἀνώνυμο ὁσιακὸ ἰδιόμελο:
«Ὅσιε Πάτερ, εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος τῷν κατορθωμάτων σου· διὸ (ἤ δι’ ὧν) ἐν τοῖς οὐρανοῖς, εὗρες μισθὸν τῶν καμάτων σου, τῶν δαιμόνων ὤλεσας (12-8: ἔτρεψας) τὰς φάλαγγας, τῶν Ἀγγέλων ἔφθασας τὰ τάγματα, ὧν τὸν βίον ἀμέμπτως ἐζήλωσας, παρρησίαν ἔχων πρὸς τὸν Κύριον (ἤ πρὸς Κύριον, ἤ πρὸς Χριστὸν τὸν Θεόν), εἰρήνην αἴτησαι ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν (ἤ ἐκτενῶς ἱκέτευε ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν)»,

κατὰ δὲ τὸ Σάββατο τῆς Τυρινῆς μετατρέπεται σὲ πληθυντικὸ ἀριθμό:
«Ὅσιοι Πατέρες, εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος, τῶν κατορθωμάτων ὑμῶν, δι' ὧν ἐν τοῖς οὐρανοῖς, εὕρετε μισθὸν τῶν καμάτων ὑμῶν, τῶν δαιμόνων ὠλέσατε τὰς φάλαγγας, τῶν Ἀγγέλων ἐφθάσατε τὰ τάγματα, ὧν τὸν βίον ἀμέμπτως ἐζηλώσατε, παρρησίαν ἔχοντες πρὸς Κύριον, εἰρήνην αἰτήσασθε ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν».


Στὶς πηγὲς ποὺ ἔχω πρόσβαση συναντῶ τὶς ἑξῆς παραλλαγές:

«Ὅσιοι Πατέρες, εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος, τῶν κατορθωμάτων ὑμῶν, διὸ ἐν τοῖς οὐρανοῖς εὕρατε μισθοὺς τῶν καμάτων ὑμῶν, τῶν δαιμόνων φάλαγγας ὠλέσατε, τῶν ἀγγέλων τάξεσι συνήφθητε, ὧν τὸν βίον σαφῶς ἐζηλώσατε, παρρησίαν οὖν σχόντες πρὸς τὸν Κύριον, εἰρήνην ἅπασιν ἐξαιτήσασθε»
(χφ. Μ. Λαύρας Γ-105 τριῴδιο ι’ αἰ. φ. 4r).

« Ὅσιε πάτερ, εἰς πᾶσαν τὴν γῆν
ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος τῶν κατορθωμάτων σου,
διὸ ἐν οὐρανοῖς εὗρες μισθὸν τῶν καμάτων σου.
τῶν δαιμόνων ἔλυσας τὰς φάλαγγας,
τῶν ἀγγέλων ἔφθασας τὰ τάγματα,
ὧν τὸν βίον ἀμέμπτως ἐζήλωσας.
παρρησίαν ἔχων ἐν τῇ μνήμῃ σου
εἰρήνην αἴτησαι ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν»
(Μ. Ψελλοῦ (ια’ αἰ.) ποίημα κγ’ Ἀκολουθία Συμεὼν μεταφραστοῦ ἔκδ. L. G. Westernik Michaelis Pseli poemata 1992).

«Ὅσιε πάτερ εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος τῶν κατορθωμάτων
σου, διὸ ἐν τοῖς οὐρανοῖς εὗρες μισθὸν τῶν καμάτων σου· τῶν δαιμόνων ἔλυ-
σας τὰς φάλαγγας, τῶν ἀγγέλων ἔφθασας τὰ τάγματα, ὧν τὸν βίον ἀμέμπτως
ἐζήλωσας· παῤῥησίαν ἔχων ἐν τῇ μνήμῃ σου, εἰρήνην αἴτησαι ταῖς ψυχαῖς
ἡμῶν»
(ἀκολουθία ὁσίου Νίκωνος τοῦ ''Μετανοεῖτε'' (+ περὶ τὸ 1005) ἔκδ. Ὀδ. Λαμψίδου Ὁ ἐκ πόντου ὅσιος Νίκων ὁ ''Μετανοεῖτε'' 1982 σ. 269).

«...διό...ὥλεσας... Χριστὸν τὸν Θεόν, εἰρήνην αἴτησαι...»
(χφ. Λειμῶνος 10 μηναῖα Σεπτεμβρίου-Ὀκτωβρίου τοῦ ἔτους 1419 φ. 192r).

«...διό...ἔλυσας...ἐν τῇ μνήμῃ σου, εἰρήνην αἴτησαι...»
(χφ. Λειμῶνος 117 μηναῖο Μαΐου τοῦ ἔτους 1442 φ. 35r).

«...διό...ὤλεσας...ἐν τῇ μνήμῃ σου, εἰρήνην αἴτησαι...»
(χφ. Λειμῶνος 3 μηναῖα Ἰουλίου-Αὐγούστου ιε’ αἰ. φ. 248v).

«...διό...ὤλεσας...πρὸς Χριστόν, εἰρήνην αἴτησαι...»
(χφ. Λειμῶνος 124 μηναῖο Νοεμβρίου ιε’ αἰ. φ. 122v).

«Ὅσιοι πατέρες...διό...λύσαντες... πρὸς Κύριον, εἰρήνην αἰτήσασθε ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν»
(τριῴδιον ἔκδ. Βενετίας 1586).

«...διό...ἔτρεψας... ἐν τῇ μνήμῃ σου, εἰρήνην αἴτησαι...»
(μηναῖο Αὐγούστου ἔκδ. 1795 σ. 64).


Δὲν συναντῶ τό «δι’ ὧν».

MTheodorakis έγραψε:Στὶς πηγὲς ποὺ ἔχω πρόσβαση συναντῶ τὶς ἑξῆς παραλλαγές:

«Ὅσιοι Πατέρες, εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος, τῶν κατορθωμάτων ὑμῶν, διὸ ἐν τοῖς οὐρανοῖς εὕρατε μισθοὺς τῶν καμάτων ὑμῶν, τῶν δαιμόνων φάλαγγας ὠλέσατε, τῶν ἀγγέλων τάξεσι συνήφθητε, ὧν τὸν βίον σαφῶς ἐζηλώσατε, παρρησίαν οὖν σχόντες πρὸς τὸν Κύριον, εἰρήνην ἅπασιν ἐξαιτήσασθε»
(χφ. Μ. Λαύρας Γ-105 τριῴδιο ι’ αἰ. φ. 4r).

..............................................................
Δὲν συναντῶ τό «δι’ ὧν».

῾Ο τύπος «εὕρατε» γραμματικῶς εἶναι ἐσφαλμένος.

Τώρα γιὰ τὸ «δι᾿ ὧν» ἀντὶ τοῦ «δι᾿ ὅ», μήπως ἀνήκει στὶς διορθώσεις τοῦ Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανοῦ; νοηματικῶς μοῦ φαίνεται ὅτι τὸ «δι᾿ ὧν» εὐοδοῦται καλλίτερον.

Κατὰ τὶς 3, 28, 29-9 καὶ 12,-6 τὰ παλαιὰ μηναῖα τῶν ἐκδόσεων Φῶς ἔχουν «διό».

Στὸ προσωπικό μου μηναῖο τοῦ δεκεμβρίου βρῆκα μία παλαιότερη σημείωσί μου (ἄνευ χρονολογίας) καὶ τὴν μεταφέρω ἐδῶ.

Στὶς 5 δεκεμβρίου τὸ ἰδιόμελο «῞Οσιε πάτερ, εἰς πᾶσαν τὴν γῆν» ὁρίζεται νὰ ψάλλεται στὸν ὄρθρο δύο φορές, ὡς ἰδιόμελον στὸν 50ὸ ψαλμὸ καὶ ὡς δοξαστικὸν τῶν αἴνων. καὶ μπορεῖ ἀνάλογη περίπτωσι νὰ ἔχουμε στὴν κυριακὴ τῆς πεντηκοστῆς, ἀλλὰ ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν ἐκεῖ πρόκειται γιὰ δεσποτικὴ ἑορτὴ ἀφ᾿ ἑτέρου δὲ εἶναι γνωστὸν ὅτι ἡ ὑμνογραφία τῆς ἡμέρας δὲν εἶναι ἰδιαίτερα πλούσια, ἐν ἀντιθέσει μὲ ἄλλες δεσποτικὲς ἑορτές. πάντως γιὰ μνήμη ἁγίου καὶ μάλιστα πανηγυρικῶς ἑορταζομένου τὸ φαινόμενο αὐτὸ δὲν συναντᾶται συνήθως. εἰκάζω ὅτι ἡ ἀναφορὰ τοῦ συγκεκριμένου ἰδιομέλου μετὰ τὸν 50ὸ ψαλμὸ τῆς 5ης δεκεμβρίου μᾶλλον ὀφείλεται σὲ σύγχυσι μὲ τὸ ἰδιόμελον τῆς λιτῆς «῞Οσιε πάτερ, ἐκ βρέφους τὴν ἀρετήν» (β΄ ἤχου). καὶ εἶναι πιὸ συνηθισμένο νὰ ὁρίζεται ἰδιόμελον ἐκ τῆς λιτῆς σὲ β΄ ἦχο παρὰ τὸ δοξαστικὸν τῶν αἴνων σὲ πλ. β΄. καὶ τὰ δύο ἰδιόμελα ἀρχίζουν μὲ τὶς ἴδιες λέξεις, πρᾶγμα ποὺ εὐνοεῖ τὴν σύγχυσι.