῾Η Βίβλος κατὰ τὴν ἀρχαιότητα διαιροῦνταν, ὅπως καὶ σήμερα, σὲ κεφάλαια καὶ στίχους· τὰ κεφάλαια ἕνα ἕνα ἀριθμοῦνται σὲ πολλὰ χειρόγραφα, οἱ στίχοι ὅμως λέγονται μόνο στὸ τέλος κάθε βιβλίου ὡς ἄθροισμα. παραδίδονται ἓξ διαφορετικὲς διαιρέσεις τῆς Βίβλου, ἀλλὰ τῆς ᾿Αποκαλύψεως μόνο δύο, μία ἡ ἀρχαιότερη ὅλων, καὶ μία ἡ νεώτερη, αὐτὴ ποὺ ἔχουμε καὶ σήμερα στὶς ἔντυπες ἐκδόσεις τῆς Βίβλου· κι αὐτὲς οἱ δύο εἶναι οἱ ἐπικρατέστερες.
῾Η ἀρχαιότερη, ποὺ εἶναι τοῦ Β΄ αἰῶνος, ἂν ὄχι τοῦ Α΄ κιόλας, εἶναι ἐκείνη, στὴν ὁποία ἀναφέρονται οἱ Κλήμης ᾿Αλεξανδρεύς, Τερτυλλιανός, ᾿Ωριγένης, Εὐσέβιος Καισαρείας, Καισάριος Ναζιανζηνός, ᾿Επιφάνιος, καὶ οἱ Εἰσηγήσεις (Institutiones) καὶ οἱ Πανδέκται (Digesta) τοῦ ᾿Ιουστινιανείου Σώματος τοῦ ῾Ρωμαϊκοῦ Δικαίου, ἀκολουθοῦν δὲ καθ᾿ ὅλη τὴν ἔκτασι τῶν ὑπομνημάτων τους οἱ ἑρμηνευταὶ ᾿Ανδρέας, Οἰκουμένιος, καὶ ᾿Αρέθας... ... κατὰ τὴ διαίρεσι αὐτὴ ἡ ᾿Αποκάλυψι διαιρεῖται σ᾿ 72 κεφάλαια. ... οἱ δὲ ἀρχαῖοι στίχοι τῆς ᾿Αποκαλύψεως ἦταν χίλιοι· οἱ σημερινοὶ εἶναι 405· δηλαδὴ ὁ ἀρχαῖος στίχος ἦταν περίπου ὅσος ὁ μισὸς σημερινός.
῾Η σήμερα γνωστὴ καὶ σὲ παγκόσμια χρῆσι διαίρεσι τῆς Βίβλου καὶ φυσικὰ καὶ τῆς ᾿Αποκαλύψεως σὲ κεφάλαια νομίζεται ἀπ᾿ ὅλους ὅτι ἔγινε ἀπὸ τὸ Γάλλο ἀρχιεπίσκοπο τῆς ᾿Αγγλίας Στέφ. Λάγκτον (†1228) (Erw. Nestle, Πρόλογος στὴν ἔκδοσι τῆς Κ. Διαθήκης, σ. 57*. Β. ᾿Ιωαννίδης, Εἰσαγ., 522)· κάνουν ὅμως ὅλοι τους λάθος. ἡ διαίρεσι αὐτὴ εἶναι βυζαντινή, τοῦ ΙΒ΄ αἰῶνος τὸ βραδύτερο, καὶ τὴ βρῆκα στὸ Μιχαὴλ Γλυκᾶ καὶ στὸ χειρόγραφο τῆς Βίβλου 106 γιὰ τὴν Παλαιὰ Διαθήκη ἢ 582 γιὰ τὴν Καινὴ Διαθήκη. ὁ Μιχαὴλ Γλυκᾶς, ποὺ ἤκμασε κατὰ τὰ ἔτη 1140-80, γράφει· ᾿Ιστέον ὅτι ἐν εἰκοστῷ πρώτῳ κεφαλαίῳ τῆς ᾿Αποκαλύψεως τοῦ εὐαγγελιστοῦ καὶ θείου ᾿Ιωάννου καὶ τάδε διείληπται· «Εἶδον οὐρανὸν καινὸν καὶ γῆν καινήν, καὶ ἡ θάλασσα οὐκ ἔστιν ἔτι» (᾿Απ 21,1) (Μιχαὴλ Γλυκᾶς, Εἰς τὰς ἀπορίας τῆς Θείας Γραφῆς κεφάλαια, κεφ. 75,1· ἔκδ. Σωφρ. Εὐστρατιάδου, ᾿Αλεξάνδρεια 1912, τ. 2, σ. 256). τὸ δὲ χειρόγραφο εἶναι τοῦ ἔτους 1334, περιέχει ὅλη τὴ Βίβλο, προέρχεται ἀπὸ τὴν ῾Ελλάδα, πῆγε στὴν ᾿Ιταλία ἐπὶ τουρκοκρατίας, εἶναι χάρτινο καὶ τρίτομο, ἔχει 539 φύλλα (211 + 214 + 114), οἱ τόμοι του 1-2 περιέχουν τὴν Παλαιὰ Διαθήκη καὶ ὁ 3 τὴν Καινὴ Διαθήκη· τοὺς Ψαλμοὺς ἐπισυνῆψε στὸ δεύτερο τόμο, στὸ τέλος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὁ Γεώργιος Σιμωνάκης μαθητὴς τοῦ ᾿Ιωάννου Κουβαρᾶ· σήμερα τὸ τρίτομο χειρόγραφο βρίσκεται στὴ βιβλιοθήκη τῆς Φερράρας Comunale Ariostea, μὲ στοιχεῖα τμῆμα ΙΙ, ἀριθμ. 187 Ι-ΙΙ καὶ 188 ΙΙ.
Τὴ σημερινὴ στιχαρίθμησι τῆς Βίβλου καὶ φυσικὰ καὶ τῆς ᾿Αποκαλύψεως ἔκανε ὁ Γάλλος φιλόλογος ῾Ροβέρτος Στέφανος στὸ Παρίσι στὴν ἑλληνολατινικὴ ἔκδοσί της ποὺ φιλοπόνησε κι ἐξέδωσε τὸ 1551.
Επιστροφή στην Κείμενον τῆς Βίβλου
Μέλη σε αυτή την Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 2 επισκέπτες