«Ἡ τῆς Τριάδος ἐφανερώθη προσκύνησις». «Ἐγένετο δὲ...Ἰησοῦ βαπτισθέντος καὶ προσευχομένου ἀνεῳχθῆναι τὸν οὐρανὸν» (Λκ. γ’, 21) «καὶ ἰδοὺ φωνὴ ἐκ τῶν οὐρανῶν λέγουσα· Οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα» (Μτ. γ’, 17). Ἐγὼ αὐτὸν θέλω, ἐσεῖς κοιτάξτε τώρα τὶ θὰ κάνετε (γιὰ νὰ τὸν ἔχετε). «ἐπεσκέψατο ἡμᾶς ἀνατολὴ ἐξ ὕψους ἐπιφᾶναι τοῖς ἐν σκότει καὶ σκιᾷ θανάτου καθημένοις, τοῦ κατευθῦναι τοὺς πόδας ἡμῶν εἰς ὁδὸν εἰρήνης» (Λκ. α’, 78-79). «Ἐπεφάνη γὰρ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἡ σωτήριος πᾶσιν ἀνθρώποις» (Τίτ. β’, 11), ὄχι μόνον τοῖς μοναχοῖς· «ἡ χρηστότης καὶ ἡ φιλανθρωπία ἐπεφάνη τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Θεοῦ» (Τίτ. γ’, 4), «τὰ γὰρ ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος, τὸ δὲ χάρισμα τοῦ Θεοῦ ζωὴ αἰώνιος ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν» (Ρμ f’, 23)· «ὅπου γὰρ καταλαγὴ Θεοῦ, περιστερά. Καὶ γὰρ καὶ ἐπὶ τῆς κιβωτοῦ τῆς ἐπὶ Νῶε φέρουσα κλάδον ἐλαίας ἦλθεν ἡ περιστερά, σύμβολον τῆς τοῦ Θεοῦ φιλανθρωπίας καὶ τῆς τοῦ χειμῶνος ἀπαλλαγῆς» (Ἰ. Χρυσοστόμου (+407) Εἰς τὸ ἅγιον βάπτισμα, 4 ἔκδ. Ε.Π.Ε. τ. 35 σ. 512).
«Οὐκ ἤρκεσε τὸν σύνθρονον τοῦ Πατρὸς ἀναλαβεῖν τὴν τοῦ δούλου μορφήν, ἀλλὰ καὶ ὡς ἁμαρτωλὸς προσέρχεται τῷ βαπτίσματι» (Πρόκλου Κων/πόλεως (+ 446) Εἰς τὰ ἅγια Θεοφάνεια ἔκδ. P.G. τ. 65 στ. 760). Ὁ Βαπτιστὴς βυθίζει διὰ τῆς δεξιᾶς τὸν Κύριο γυμνό, σὰν νὰ τὸν πνίγει. Ἰδοὺ ἡ συγκατάβασις! Δέχεται κατεύθυνση πρὸς τὰ κάτω!
Κατὰ τὸν μέγα ἁγιασμὸ τοῦ ὕδατος τῶν βαπτιζομένων μαρτυροῦνται (χφφ. εὐχολόγια, τυπικά, ἔντυπα μηναῖα καὶ εὐχολόγια) κεριὰ ἀναμμένα ἀπὸ ὅλους, μανουάλια καὶ θυμιατό. Ὁ ἁγιασμὸς εἶναι παύση τῆς ἁμαρτίας καὶ ἀρχὴ τῆς εὐλογίας. «ποιήσατε οὖν καρπὸν ἄξιον τῆς μετανοίας» (Μτ. γ’, 8) προτρέπει ὁ Βαπτιστής. «παῦσον τὴν γλῶσσάν σου ἀπὸ κακοῦ καὶ χείλη σου τοῦ μὴ λαλῆσαι δόλον. ἔκκλινον ἀπὸ κακοῦ καὶ ποίησον ἀγαθόν» (ψ. λγ’, 14-15).