«Νῦν ἀπολύεις» καὶ «Εἰς πολλὰ ἔτη»

Κανόνες Δ. Συζήτησης
῾Η χρῆσις τοῦ δημοσιευομένου ὑλικοῦ καὶ τῶν συνημμμένων ἀρχείων διέπεται ἀπὸ τοὺς παρακάτω ὅρους·
α) γιὰ τὰ πνευματικὰ δικαιώματα viewtopic.php?f=138&t=430&p=1237#p1236
β) γιὰ τὰ ἐμπορικὰ δικαιώματα viewtopic.php?f=138&t=430&p=1237#p1237

«Νῦν ἀπολύεις» καὶ «Εἰς πολλὰ ἔτη»

Δημοσίευσηαπό Dionysios » Παρ 16 Ιαν 2009, 23:37:59

Συχνὰ σὲ πανηγυρικοὺς ἑσπερινοὺς ὅπου χοροστατεῖ ἀρχιερεὺς ἀκοῦμε τὸ ἑξῆς· μετὰ τὸ «Νῦν ἀπολύεις» ὁ ἀναγνώστης (κληρικὸς συνήθως ἢ λαϊκὸς) ἐκφωνεῖ πρῶτον τὸ «Εἰς πολλὰ ἔτη, δέσποτα» καὶ ὕστερον τὸ τρισάγιον κ.λπ.. διὰ τὴν συνήθεια αὐτὴ εἶπα καὶ ἔγραψα·
08-05-08
Πρόκειται περὶ ἀγράφου ἀστοχίας...
Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης, http://www.symbole.gr
e-mail: symbole@mail.com — Skype: dionysios-anat
«γηράσκω ἀεί διορθούμενος», τρίτη 11/7/2000
Άβαταρ μέλους
Dionysios
 
Δημοσ.: 3950
Εγγραφη: Πέμ 11 Σεπ 2008, 21:30:05
Τοποθεσια: ᾿Αθῆναι

Re: «Νῦν ἀπολύεις» καὶ «Εἰς πολλὰ ἔτη»

Δημοσίευσηαπό Dionysios » Παρ 16 Ιαν 2009, 23:41:26

Σχετικὰ μὲ τὴν ἀπορία «πῶς προέκυψε αὐτὴ ἡ συνήθεια».

07-06-08
Νομίζω ὅτι τὴν λύσι τῆς ἀπορίας πρέπει νὰ τὴν ζητήσουμε ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ διαπράττουν αὐτὴν τὴν ἀστοχία. ποῦ τὸ βρῆκαν γραμμένο; σὲ ποιό τυπικό; τί ἔννοια ἔχει αὐτὸ τὸ «εἰς πολλὰ ἔτη, δέσποτα»; μόλις πιὸ πρὶν λέει ὁ ἐπίσκοπος «Νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα», ἄρα ἐδῶ «δέσποτα» = Θεέ μου. γι᾿ αὐτὸ κι ἀμέσως ἐν συνεχείᾳ προσφέρομε τὸν τρισάγιον ὕμνον στὸν δεσπότη Θεό. ὅταν ὅμως παρεμβάλλεται τὸ «εἰς πολλὰ ἔτη, δέσποτα», ὅπου «δέσποτα» = «ἐπίσκοπε», ἐνῷ πιὸ πρὶν «δέσποτα» = Θεέ μου, τώρα καλοῦμε τὸν ἐπίσκοπο θεό;;;;;; καὶ σὲ ποιόν λοιπὸν προσφέρομε τὸν τρισάγιον ὕμνον στὸν Θεὸ ἢ στὸν ἐπίσκοπο;;;;;;; καὶ πῶς πολυχρονίζομε τὸν ἐπίσκοπο πρὶν ἀπὸ τὴν ὑμνολογία τοῦ τριαδικοῦ Θεοῦ;;;;;;;; καὶ πῶς τολμοῦμε νὰ τιμοῦμε τὸν ἐπίσκοπο πρὶν ἀπὸ τὸν Θεό;;;;;; καὶ τελικῶς ποιόν θεωροῦμε ἀνώτερο, τὸν Θεὸ ἢ τὸν ἐπίσκοπο;;;;;;;; («Θοῦ, Κύριε, φυλακὴν τῷ στόματί μου»)

Τὰ αὐτὰ ἐφαρμοστέα καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ «Δόξα σοι, Κύριε, δόξα σοι» καὶ τοῦ «εἰς πολλὰ ἔτη, δέσποτα» μετὰ τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ εὐαγγελίου.

Εἰλικρινῶς ἐνώπιον τοιούτων παραλογισμῶν ἀδυνατῶ νὰ δώσω οἱανδήποτε ἐξήγησιν.



copyright 2008 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης
Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης, http://www.symbole.gr
e-mail: symbole@mail.com — Skype: dionysios-anat
«γηράσκω ἀεί διορθούμενος», τρίτη 11/7/2000
Άβαταρ μέλους
Dionysios
 
Δημοσ.: 3950
Εγγραφη: Πέμ 11 Σεπ 2008, 21:30:05
Τοποθεσια: ᾿Αθῆναι

Re: «Νῦν ἀπολύεις» καὶ «Εἰς πολλὰ ἔτη»

Δημοσίευσηαπό Dionysios » Παρ 16 Ιαν 2009, 23:43:00

᾿Επὶ τῆς ἀπόψεως ὅτι τὸ «εἰς πολλὰ ἔτη» δύναται νὰ νοηθῇ ὡς ἀπάντησις εἰς ἀρχιερατικὴν κίνησιν ἢ «νεῦμα» εὐλογίας ἢ «ἀδείας» νὰ γίνῃ κάτι.

08-06-08

Εἶχα ἀκούσει παλαιότερα καὶ κάποιαν ἄλλην ἐξήγησιν γιὰ τὸ πῶς εἰσεχώρησε τὸ «εἰς πολλὰ ἔτη, δέσποτα» στὰ συγκεκριμένα σημεῖα, ἀλλὰ δὲν τὴν ἐνθυμοῦμαι καλῶς καὶ δὲν τὴν θεωρῶ ἄξια λόγου. ἂς δεχτοῦμε τὴν παροῦσαν ἐξήγησιν, ἤ τοι τὸ «εἰς πολλὰ ἔτη» ὡς ἀπάντησιν σὲ ἀρχιερατικὴν κίνησιν ἢ «νεῦμα» εὐλογίας ἢ «ἀδείας» νὰ γίνῃ κάτι. πάλιν εἶναι ἀδικαιολόγητον καὶ παράτυπον, καὶ μάλιστα ἐδῶ διευρύνεται τὸ θέμα. ὅταν εὐλογῇ ἀρχιερεὺς στὴν λειτουργία ἢ σὲ ἄλλες ἀκολουθίες καὶ λέγῃ «Εἰρήνη σοι», «εἰρήνη πᾶσι» καὶ τὰ λοιπά, τί πρέπει νὰ ἀπαντήσωμεν; «εἰς πολλὰ ἔτη, δέσποτα» ἢ «Καὶ τῷ πνεύματί σου» (ἢ τὴν προβλεπομένην ὅποια ἄλλη ἀπάντησι); εἶναι κάτι ποὺ πολὺ μᾶς ταλαιπωρεῖ στὶς ἀρχιερατικὲς λειτουργίες καὶ λοιπὲς ἀκολουθίες. εὐτυχῶς στὸ σημεῖο αὐτὸ ἡ ζῶσα μέχρι σήμερον πατριαρχικὴ παράδοσις εἶναι σαφής. στὴν λειτουργία ἀπαντοῦμε μὲ τὸ «Καὶ τῷ πνεύματί σου» καὶ ὄχι μὲ τὸ «εἰς πολλὰ ἔτη». καὶ ἐξ αὐτοῦ τοῦ σημείου φαίνεται ὅτι κατ᾿ ἀναλογίαν μετὰ τὸ «Νῦν ἀπολύεις» τὸ «εἰς πολλὰ ἔτη» δὲν ἔχει θέσι.

Θυμοῦμαι σὲ κάποιες παραδόσεις του ὁ πατὴρ Γεώργιος Μεταλληνὸς μᾶς ἔλεγε ὅτι τὸ «εἰς πολλὰ ἔτη, δέσποτα» κακῶς λέγεται μετὰ τὸ «Νῦν ἀπολύεις» καὶ ὅτι μάλιστα νοηματικῶς αὐτὰ τὰ δύο ἔρχονται εἰς ἀντίθεσιν μεταξύ των.

῞Οσες φορὲς ἔτυχε νὰ ψάλω σὲ ἑσπερινὸ μὲ τὸν ἀείμνηστο μητροπολίτη Αἰτωλιας καὶ ᾿Ακαρνανίας κυρὸ Θεόκλητο, μετὰ τὸ «Νῦν ἀπολύεις» ποτὲ δὲν τοῦ εἶπα «εἰς πολλὰ ἔτη, δέσποτα» καὶ ποτὲ δὲν μοῦ ἔκαμε τὴν παραμικρὰν παρατήρησιν.

Γνωρίζω ὅτι τὰ ὅσα λέγω ἀκούγονται συχνὰ παράξενα καὶ πρωτάκουστα, ὅτι ἐνδεχομένως «σκανδαλίζουν» κάποιους, ὅτι εἶναι «γροθιὰ στὸ στομάχι» γιὰ πολλὰ θέματα ποὺ τὰ θεωροῦμε κατεστημένα καὶ καθιερωμένα. λυποῦμαι γι᾿ αὐτό, δὲν ἔχω τέτοια πρόθεσι, οὔτε εἶχα σκοπὸ στὴν ζωή μου νὰ παίξω ἕναν τέτοιο ῥόλο· δὲν μπορῶ ὅμως συνειδησιακὰ καὶ νὰ σιωπήσω μπροστὰ στὴν λαθεμένη –κατὰ πῶς δείχνουν τὰ πράγματα– πορεία κάποιων θεμάτων καὶ καταστάσεων, ποὺ ἀφοροῦν τὴν πνευματικὴ ζωὴ τῆς ἐκκλησίας, εἴτε αὐτὴ ἐκφράζεται ὡς λειτουργικὴ τάξι εἴτε ὡς θεολογικὴ διδασκαλία εἴτε ἄλλως πως. γι᾿ αὐτὸ καταθέτω τὰ ὅποια στοιχεῖα διαθέτω καὶ τὰ ἐξ αὐτῶν προκύπτοντα συμπεράσματα.

Ἂν καὶ ἴσως νὰ ἔχῃ πολὺ δίκιο ..., ὅταν ἀνέφερε ὅτι «τὸ συγκεκριμένο θέμα ποὺ μᾶς ἀπασχολεῖ δὲν πρόκειται νὰ καταργηθῇ» (δηλαδή, ἂν τὸ καταλαβαίνω καλά, ὅτι δὲν θὰ καταργηθῆ τὸ «εἰς πολλὰ ἔτη» πρὶν ἀπὸ τὸ τρισάγιον κάποιων ἀκολουθιῶν), δὲν θέλω κατὰ βάθος νὰ δεχθῶ ὅτι ἡ ἐκκλησία ἔχει χάσει τὴν δυνατότητα νὰ διορθώνῃ τὰ ὅποια κακῶς κείμενα εἰσχωροῦν στὸ σῶμά της καὶ στὴν ζωή της. ἴσως εἶμαι ἐκτὸς πραγματικότητος, τὰ βλέπω τὰ πράγματα πολὺ θεωρητικὰ καὶ ἐξιδανικευμένα. πάντως διατηρῶ στὸ ἀκέραιον τὶς θέσεις ποὺ ἐξ ἀρχῆς καὶ μέχρι τώρα ἔγραψα γι᾿ αὐτὸ θέμα ἐδῶ, καὶ συνεχίζω νὰ θεωρῶ αὐτὴν τὴν καινοφανῆ καὶ καινότροπο συνήθεια ὡς ἀδικαιολόγητον ἀστοχίαν, καὶ μάλιστα τὸ θεωρῶ αὐτὸ ὡς ἤπιον χαρακτηρισμόν.




copyright 2008 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης
Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης, http://www.symbole.gr
e-mail: symbole@mail.com — Skype: dionysios-anat
«γηράσκω ἀεί διορθούμενος», τρίτη 11/7/2000
Άβαταρ μέλους
Dionysios
 
Δημοσ.: 3950
Εγγραφη: Πέμ 11 Σεπ 2008, 21:30:05
Τοποθεσια: ᾿Αθῆναι

Re: «Νῦν ἀπολύεις» καὶ «Εἰς πολλὰ ἔτη»

Δημοσίευσηαπό Dionysios » Παρ 16 Ιαν 2009, 23:52:47

῾Η ἀνοίκειος ἐκφώνησις «Εἰς πολλὰ ἔτη» πρὸ τοῦ τρισαγίου ἀκούγεται ἐπίσης καὶ σὲ ἄλλες ἀκολουθίες ἐπὶ ἀρχιερατικῆς χοροστασίας, ὅπως εἰς τοὺς ὄρθρους τῆς μεγάλης ἑβδομάδος (μετὰ τὸ «᾿Αγαθὸν τὸ ἐξομολογεῖσθαι»), εἰς τὸ μέγα ἀπόδειπνον, εἰς ἐπισήμους τελετὰς δοξολογιῶν, ὁρκομωσιῶν κ.λπ..

09-06-08
... ἐξέφρασα ἤδη μὲ πιὸ ἀπόλυτον καὶ ἔντονον τρόπον τὴν διαφωνίαν μου σ᾿ αὐτὴν τὴν ἐκφώνησιν, καθὼς καὶ τὰ ὅσα ἐδιδάχθην περὶ τῆς ἀναγκαιότητος καταργήσεώς της.


09-06-08
Τυπικὸν Βιολάκη (Τ.Μ.Ε.), «῾Η ἐν τῷ πατριαρχικῷ ναῷ τάξις τῆς ἀκολουθίας τῶν ἁγίων παθῶν», σ. 406: Μετὰ ταῦτα ὁ πατριάρχης λέγει τὸ «᾿Αγαθὸν τὸ ἐξομολογεῖσθαι τῷ Κυρίῳ», ὁ δὲ ἀναγνώστης ἱερεὺς τὸ τρισάγιον. δὲν ἀναφέρει ἐδῶ τὸ «εἰς πολλὰ ἔτη» παρὰ τὸ ὅτι λεπτομερῶς περιγράφει τὴν πατριαρχικὴν τάξιν καὶ σὲ πλεῖστα ὅσα σημεῖα λεπτομερῶς ὁρίζει «εἰς πολλὰ ἔτη» καὶ πολυχρονισμούς. πᾶσαι αἱ λοιπαὶ πηγαὶ εἶναι νεώτεραι, σημαντικαὶ μὲν καὶ σπουδαῖαι, ἀλλὰ θεωρῶ ὅτι δὲν ἔχουν τὴν ἐπισημότητα καὶ τὸ κῦρος τοῦ Τ.Μ.Ε.. θεωρῶ ἐπίσης τὴν περίπτωσιν τοῦ «Νῦν ἀπολύεις» καὶ τοῦ ἐπακολουθοῦντος τρισαγίου ἐν τῷ ἐσπερινῷ ἀνάλογον μὲ τὴν παροῦσαν περίπτωσιν τοῦ ὄρθρου.




copyright 2008 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης
Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης, http://www.symbole.gr
e-mail: symbole@mail.com — Skype: dionysios-anat
«γηράσκω ἀεί διορθούμενος», τρίτη 11/7/2000
Άβαταρ μέλους
Dionysios
 
Δημοσ.: 3950
Εγγραφη: Πέμ 11 Σεπ 2008, 21:30:05
Τοποθεσια: ᾿Αθῆναι


Επιστροφή στην Θέματα τυπικοῦ ἑσπερινοῦ

Μελη σε συνδεση

Μέλη σε αυτή την Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 0 επισκέπτες