11. Φιλολογία Περιηγήσεις στὴν ᾿Ιλιάδα τοῦ ῾Ομήρου ῾Υπόθεσι τῆς ῥαψῳδίας Α

 

ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ

ΣΤΗΝ ΙΛΙΑΔΑ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ

 

 

῾Υπόθεσι τῆς ῥαψῳδίας Α

 

Στοὺς πρώτους στίχους τῆς ᾿Ιλιάδος (προοίμιον) ὁ ποιητὴς ταυτόχρονα μὲ τὴν ἐπίκλησί του (σύμφωνα μὲ τὶς ἀντιλήψεις τῆς ἐποχῆς) σὲ κάποια θεότητα μᾶς δηλώνει ὅτι τὸ κεντρικὸ θέμα τοῦ ποιήματός του εἶναι ἡ μανιώδης ὀργὴ τοῦ ᾿Αχιλλέως, ἡ ὁποία προκάλεσε ὀλέθριες συμφορὲς στοὺς ᾿Αχαιούς. Στὴν συνέχεια προκειμένου ὁ ποιητὴς νὰ ἐξηγήσῃ πῶς προκλήθηκε ἡ ὀργὴ αὐτή, ἀφηγεῖται ἕνα ἐπεισόδιο, ποὺ διαδραματίζεται στὴν ἀρχὴ τοῦ δεκάτου χρόνου τοῦ πολέμου. Ἔτσι πληροφορούμαστε ὅτι ὁ Ἀγαμέμνων ἀρνήθηκε νὰ ἐπιστρέψῃ τὴν γυναῖκα ποὺ εἶχε πάρει ὡς τιμητικὸ δῶρο κατὰ τὸ μοίρασμα τῶν λαφύρων, τὴν Χρυσηίδα, στὸν πατέρα της Χρύση, ἱερέα τοῦ Ἀπόλλωνος. Τότε ὁ Χρύσης παρακαλεῖ τὸν ᾿Απόλλωνα νὰ τιμωρήσῃ τοὺς ᾿Αχαιούς. ῾Ο ᾿Απόλλων ἐκλαμβάνει τὴν ἄρνησι τοῦ ᾿Αγαμέμνο­νος ὡς προσβολὴ σ᾿ αὐτὸν τὸν ἴδιο, πρᾶγμα ποὺ προκαλεῖ τὴν ὀργή του ἐναντίον τῶν Ἀχαιῶν, γι᾿ αὐτὸ στέλνει λοιμὸ ποὺ θερίζει γιὰ 9 ἡμέρες τὸ στρατόπεδό τους. Τὴν δέκατη ἡμέρα τοῦ λοιμοῦ ὁ ᾿Αχιλλεύς, ὁ γενναιότερος ἥρωας τῶν πολιορκητῶν τοῦ ᾿Ιλίου, συγκαλεῖ συνέλευσι τῶν ᾿Αχαιῶν, ὅπου ὁ μάντις Κάλχας φανερώνει τὴν αἰτία τοῦ κακοῦ καὶ συνιστᾷ τὴν ἐπιστροφὴ τῆς Χρυσηίδος, διότι μόνον ἔτσι θὰ σταματήσῃ ἡ ὀργὴ τοῦ ᾿Απόλλωνος. Ὁ Ἀγαμέμνων μπροστὰ στὴν σύναξι τῶν ὁπλαρχηγῶν δέχεται νὰ συμμορφωθῇ καὶ νὰ ἐπιστρέψῃ τὴν Χρυσηίδα, ἀλλὰ ζητάει ὡς ἀντάλλαγμα κάποιο ἄλλο τιμητικὸ δῶρο. ῾Ο ᾿Αχιλλεὺς τοῦ ἀντιμιλᾷ κι ὁ ᾿Αγαμέ­μνων τὸν φοβερίζει πὼς θὰ πάρῃ τὴν δική του σκλάβα, τὴν Βρισηίδα, τὴν ὁποία εἶχε λάβει ὡς βραβεῖο ὁ Ἀχιλλεύς. ῾Ο στρατὸς τῶν ᾿Αχαιῶν παρακολουθεῖ τὴν σκηνὴ βουβός. ᾿Ακολουθεῖ φιλονικία (ἔρις) μεταξὺ τῶν δύο ἀρχηγῶν, ἡ ὁποία ὅμως δὲν καταλήγει σὲ αἱματοχυσία, διότι ἐπεμβαίνει ἡ ᾿Αθήνη (᾿Αθηνᾶ) καὶ συγκρατεῖ τὸν Ἀχιλλέα, ποὺ ἑτοιμαζόταν νὰ σκοτώσῃ τὸν Ἀγαμέμνονα. ῾Η Βρισηὶς δίδεται στὸν ᾿Αγαμέμνονα, καὶ ὁ ᾿Αχιλλεὺς βαθιὰ πικραμένος γιὰ τὴν ἄδικη προσβολὴ καὶ ὠργισμένος ἀποφασίζει μὲ ὅρκο νὰ μὴ συμμετέχῃ πλέον στὶς μάχες, ἀποχωρεῖ ἀπὸ τὸ στρατόπεδο καὶ ἀποτραβιέται ἀπὸ τὸν πόλεμο μαζὶ μὲ τοὺς Μυρμιδόνες του. Κατόπιν καλεῖ τὴν μητέρα του Θέτιδα νὰ ἔρθῃ ἀπὸ τὰ βάθη τῆς θαλάσσης καὶ τῆς ζητάει νὰ μεσολαβήσῃ στὸν Δία, ὥστε νὰ φροντίσῃ ἐκεῖνος νὰ πάρῃ ἱκανοποίησι ὁ ᾿Αχιλλεὺς γιὰ τὴν προσβολὴ ποὺ τοῦ ἔγινε μὲ τὸν ἑξῆς τρόπο· προτείνει νὰ βοηθήσῃ ὁ Ζεὺς τοὺς Τρῶες νὰ νικήσουν τοὺς ᾿Αχαιούς, ὥστε ἐκεῖνοι νὰ χρειαστοῦν τὸν γενναῖο ᾿Αχιλλέα καὶ νὰ τὸν τιμήσουν, γιὰ νὰ ἐπιστρέψῃ στὴν μάχη. Ἡ Θέτις μεταβαίνει στὸν Ὄλυμπο καὶ συναντᾷ τὸν Δία τὴν 21η ἡμέρα, διότι στὸ ἐνδιάμεσο διάστημα οἱ κάτοικοι τοῦ ᾿Ολύμπου ἀπουσίαζαν σὲ ταξίδι. ᾿Εν τῷ μεταξὺ ὁ ᾿Οδυσσεὺς ὁδηγεῖ τὴν Χρυσηίδα στὸν πατέρα της. ῾Ο Ζεὺς δέχεται τὴν παράκλησι τῆς Θέτιδος καὶ ὑπόσχεται νὰ ἐκπληρώσῃ πρὸς χάρι της ὅσα τοῦ ζητάει, μὲ σχέδιο ποὺ δὲν ἀποκαλύπτει.