᾿Απόστολος κυριακῆς πατέρων (πεντηκοσταρίου)
ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ
Κυρ. Πατέρων (Πρξ 20, 16-18· 28-36)
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος εὑρισκόμενος στὴν Τρωάδα καὶ αἰσθανόμενος ἰσχυρὴ ἐσωτερικὴ παρόρμηση ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, λὲς καὶ ἦταν δεμένος ἀπ’ αὐτό, βιαζόταν νὰ τερματίσει τὴν τρίτη περιοδεία του στὰ ᾿Ιεροσόλυμα κατὰ τὴ γιορτὴ τῆς πεντηκοστῆς. Καὶ προέβλεπε μὲν ἐκεῖ νὰ βρεῖ πολλοὺς προσκυνητάς, γιὰ νὰ τοὺς μιλήσει, διαισθανόταν ὅμως ἐπίσης νὰ μπαίνει σὲ νέες περιπέτειες, πλὴν δὲν μποροῦσε νὰ ξέρει τί συγκεκριμένους κινδύνους θὰ συναντήσει. Στὸ μεταξὺ ἂν περνοῦσε ἀπὸ τὴν Ἔφεσο, διαλογιζόταν, θὰ χρονοτριβοῦσε, διότι στὴν πόλη αὐτὴ ὑπῆρχαν πολλὲς ὑποχρεώσεις, καὶ δὲν θὰ ἔφτανε ἐγκαίρως στὰ ᾿Ιεροσόλυμα. Παρακάμπτει λοιπὸν τὴν Ἔφεσο καὶ ἀποβιβάζεται στὴ Μίλητο, ποὺ ἐκτεινόταν μιᾶς μέρας δρόμο νοτιότερα.
Φτάνοντας στὴ Μίλητο καλεῖ τοὺς πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐφέσου καὶ ὀργανώνει ἕνα εἶδος τοπικῆς συνόδου. Στὸν ἀποχαιρετιστήριο λόγο του πρὸς αὐτούς, ποὺ ἐκφώνησε μέσα σὲ κλῖμα βαθιᾶς συγκινήσεως, εἶπε βαρυσήμαντα ἀπολογιστικὰ συμβουλευτικὰ προειδοποιητικὰ ποιμαντικὰ πατρικὰ λόγια.
Γνωρίζετε, εἶπε, πῶς συμπεριφέρθηκα ὅλο τὸν καιρὸ ποὺ ἤμουνα μαζί σας ἀπὸ τὴν πρώτη μέρα ποὺ πάτησα τὸ πόδι μου στὴν Ἀσία. Σᾶς κήρυξα χωρὶς φόβο προσωποληψίες καὶ ἀναστολὲς τὴν πίστη στὸ Χριστό. Καὶ τώρα τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μὲ πληροφορεῖ ὅτι θὰ συναντήσω στὸ ἄμεσο μέλλον μου θλίψεις καὶ φυλακίσεις, ἀλλ’ ὅλ’ αὐτὰ δὲν τὰ ὑπολογίζω μπροστὰ στὸ κήρυγμα τοῦ Χριστοῦ. Δὲν σᾶς ἀποκρύπτω, πρόσθεσε, ὅτι εἶναι ἡ τελευταία φορὰ ποὺ μὲ βλέπετε. Καὶ σᾶς διαβεβαιώνω μπροστὰ στὸ Θεὸ ὅτι δὲν ἔχω καμμιὰ εὐθύνη γιὰ σᾶς. Σεῖς οἱ ἴδιοι εἶστε ὑπεύθυνοι ἀπέναντι στὸ Θεὸ στὴ συνείδησή σας καὶ στὸ λαό.
Σᾶς ἐφιστῶ τὴν προσοχὴ λοιπὸν νὰ προσέχετε καὶ σεῖς τὴ συμπεριφορά σας καὶ τὸ λογικὸ ποίμνιο, στὸ ὁποῖο τὸ Ἅγιο Πνεῦμα σᾶς τοποθέτησε ἐπισκόπους, γιὰ νὰ ποιμαίνετε τὴν Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ, ποὺ τὴν ἔσωσε μὲ τὸ τίμιο αἷμα του. Ξέρω ὅτι μετὰ τὴν ἀναχώρησή μου ἀπ᾿ ἐδῶ θὰ εἰσχωρήσουν ἀνάμεσά σας σὰν λύκοι ἄγριοι οἱ ψευτοδιδάσκαλοι καὶ οἱ πλάνοι αἱρετικοί, ποὺ θὰ κατασπαράξουν ἀνελέητα τὸ ποίμνιο καὶ θ’ ἀναστατώσουν τὴν Ἐκκλησία. Καὶ μέσα ἀπὸ σᾶς τοὺς ἴδιους θὰ προέλθουν ἄντρες ποὺ θὰ λένε διεστραμμένα λόγια, γιὰ νὰ παρασύρουν μὲ τὸ μέρος των τοὺς Χριστιανοὺς καὶ νὰ τοὺς κάνουν ὀπαδούς των στὴν πλάνη καὶ στὴ διαστροφή.
Νὰ εἶστε λοιπὸν ἄγρυπνοι καὶ νὰ θυμᾶστε ὅτι μία ὁλόκληρη τριετία δὲν σταμάτησα οὔτε νύχτα οὔτε μέρα μὲ δάκρυα νὰ σᾶς συμβουλεύω τὸν καθένα ἰδιαιτέρως. Καὶ τώρα σᾶς ἐμπιστεύομαι, ἀδελφοί μου, στὸ Θεὸ καὶ στὸ λόγο τῆς χάριτός του. Αὐτὸς μπορεῖ νὰ συμπληρώνει τὴν μέχρι τώρα οἰκοδομή σας στὴν Ἐκκλησία καὶ νὰ σᾶς κάνει μετόχους τῆς κληρονομίας, ποὺ θὰ λάβουν αὐτοὶ ποὺ ἔχουν ἁγιαστεῖ. Ἀργύριο ἢ χρυσάφι ἢ ρουχισμὸ δὲν ἐπεθύμησα καθόλου. Γνωρίζετε ὅτι τὰ χέρια μου αὐτὰ τὰ ροζιασμένα δούλεψαν καὶ ὑπηρέτησαν τὶς βιοτικὲς ἀνάγκες μου, καθὼς καὶ τὶς ἀνάγκες ὅλων ὅσοι ἦταν μαζί μου. Πάντοτε σᾶς ἔδωσα τὸ παράδειγμα ὅτι ἔτσι κοπιάζοντας καὶ σεῖς πρέπει νὰ βοηθᾶτε οἰκονομικῶς τοὺς ἀδύνατους καὶ νὰ θυμᾶστε συνεχῶς τὰ λόγια τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, ὅτι εἶναι καλύτερα νὰ δίνει κανεὶς παρὰ νὰ παίρνει, ὅταν δικαιοῦται νὰ πάρει ἢ τοῦ τὰ χρωστοῦν.
Καὶ σὰν εἶπε αὐτά, γονάτισε αὐτὸς καὶ ὅλοι οἱ παρευρισκόμενοι πρεσβύτεροι καὶ προσευχήθηκε. Ἐπεκράτησε μεγάλη συγκίνηση καὶ ἀκολούθησε πολὺ κλάμα ἀπ᾿ ὅλους. Ἔπεσαν πάνω του καὶ τὸν φιλοῦσαν στὸν τράχηλο μὲ σεβασμὸ καὶ εὐγνωμοσύνη. Περισσότερο πονοῦσαν γιὰ τὸ λόγο ἐκεῖνο ποὺ τοὺς εἶπε ὅτι δὲν πρόκειται νὰ ξαναδοῦν τὸ πρόσωπό του. Καὶ τὸν ξεπροβόδισαν μέχρι τὸ πλοῖο.
Πολλὰ τὰ ἄξια λόγου στὴν ἱστορία αὐτή. Ὁ ἄξιος μιμητὴς τοῦ Κυρίου Παῦλος εἶναι παράδειγμα ἀδιάβλητης ζωῆς. Ἔχει τὸ θάρρος νὰ ζητάει παρόμοια συμπεριφορὰ καὶ ἀπὸ τοὺς πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας, διότι ἡ ἀποστολή τους ἔχει νὰ κάνει μὲ τὸ μέγιστο, τὴν Ἐκκλησία, γιὰ τὴν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ σωτῆρας Χριστὸς ἔδωσε τὸ αἷμα του. Προβλέπει τὴν ἔλευση τῶν αἱρετικῶν, ποὺ θὰ κάνουν μεγάλη ζημιὰ στὴν Ἐκκλησία. Οἱ αἱρετικοὶ ἀνελπίστως θὰ προέλθουν καὶ μέσα ἀπὸ τὰ σπλάγχνα τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ διεστραμμένους κληρικούς. Προβλέποντας τὴ σύντομη ἀναχώρησή του ἀπὸ τὸν κόσμο αὐτόν, τοὺς ἐμπιστεύθηκε στὸ Θεὸ ποὺ μπορεῖ νὰ τοὺς ἁγιάσει. Στοὺς ἀσταμάτητους κόπους του γιὰ τὸν εὐαγγελισμό τους δὲν ζήτησε ποτὲ χρήματα. Γιὰ τὰ ἔξοδα τῆς συντηρήσεώς του δούλευε σκληρὰ μὲ τὰ ἴδια του τὰ χέρια. Ἐπὶ πλέον συντηροῦσε καὶ τοὺς συνοδούς του. Κι ὅταν συναντοῦσε περιπτώσεις φτωχῶν, ἔδινε ἀπὸ τὰ ἐλάχιστα ποὺ εἶχε, γιατὶ δίνοντας γευόταν τὸ αἴσθημα τῆς ἀληθινῆς μακαριότητος. Ἔκλεισε τὴν ὅλη ὁμιλία του μὲ θερμὴ προσευχή.
Ἡ ζωὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου εἶναι ἕνας διαυγέστατος καθρέφτης, μέσα στὸν ὁποῖο μπορεῖ νὰ καθρεφτιστεῖ ἡ ζωὴ καὶ ἡ διδασκαλία πατριαρχῶν, ἐπισκόπων, πρεσβυτέρων, διακόνων, χριστιανῶν. Κατὰ πόσο μποροῦν νὰ βρεθοῦν ὁμοιότητες μὲ τὸν καθρέφτη, εἰδικὰ σήμερα, τὴν ἐποχὴ τῶν χρυσοφορεμένων καὶ ἁβροδίαιτων ποὺ παριστάνουν τοὺς ἐπισκόπους, τὸ ἀφήνουμε στὴν κρίση τοῦ καθενός.
Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης
(δημοσίευσις 13/5/2010)