᾿Απόστολος κυριακῆς πεντηκοστῆς
Η ΕΞ ΥΨΟΥΣ ΔΥΝΑΜΗ
Κυρ. Πεντηκοστῆς (Πρξ 2,1-11)
Μετὰ τὴν ἀνάληψη τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ στὸ ὄρος τῶν ᾿Ελαιῶν οἱ ἕνδεκα μαθηταὶ ἐπέστρεψαν στὰ ᾿Ιεροσόλυμα καὶ ἀνέβηκαν στὸν ἐπάνω ὄροφο τοῦ σπιτιοῦ ὅπου συνήθιζαν συχνὰ νὰ συναντιῶνται, στὸ ὑπερῷο, ὅπως τὸ ἔλεγαν. ᾿Εκεῖ ἦταν καὶ ἡ μητέρα τοῦ Κυρίου Μαρία καὶ τὰ νομιζόμενα ἀδέλφια του καὶ ἄλλοι ἀρκετοί, συνολικὰ ἑκατὸν εἴκοσι, οἱ ὁποῖοι μὲ εἰσήγηση τοῦ Πέτρου διάλεξαν μὲ κλῆρο τὸ Ματθία στὴ θέση τοῦ ᾿Ιούδα.
Κι ὅταν συμπληρώθηκε ἡ ἡμέρα τῆς πεντηκοστῆς, 50 μέρες μετὰ τὸ ἰουδαικὸ πάσχα, ποὺ οἱ ᾿Ιουδαῖοι τὴ γιόρταζαν σὰν ἡμέρα τοῦ θερισμοῦ, ὅλοι οἱ πιὸ πάνω ἀναφερθέντες, καὶ ὁ Ματθίας, βρέθηκαν πάλι μαζεμένοι ἐκεῖ μὲ μιὰ καρδιά, γιὰ τὴ γιορτή. Καὶ χωρὶς νὰ τὸ περιμένουν, ἐντελῶς ξαφνικά, κατὰ τὶς ἐννιὰ τὸ πρωὶ ἀκούστηκε ἕνας ἦχος ἀπὸ τὸν οὐρανὸ σὰν σφοδρὸς καὶ βίαια κινούμενος ἀέρας, καὶ γέμισε ὁ ἦχος αὐτὸς ὅλο τὸ σπίτι ὅπου κάθονταν οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ ἄλλοι. Καὶ ἐμφανίστηκαν μπροστά τους φλογοειδεῖς γλῶσσες νὰ διαμοιράζονται σ’ αὐτούς, καὶ πάνω ἀπὸ τὸν καθένα τους νὰ κάθεται μία τέτοια πυρόμορφη γλῶσσα.
Σχόλια.
1. ῾Ο ἀναληφθεὶς στὸν οὐρανὸ ᾿Ιησοῦς ἀπὸ τὸν οὐρανὸ κατέπεμψε (ἔστειλε κάτω) τὸ Πνεῦμα, ὅπως τοὺς εἶχε ὑποσχεθεῖ.
2. ῾Ως σφοδρὸς καὶ βίαια κινούμενος ἄνεμος ἦρθε τὸ Πνεῦμα, σύμφωνα μὲ «τὸ Πνεῦμα ὅπου θέλει πνέει».
3. ῾Ο ἦχος γέμισε ὅλο τὸ σπίτι, ὅπως γεμίζει ἡ κολυμβήθρα μὲ νερὸ (Χρυσόστομος), γιὰ νὰ γίνει ἡ μὲ Πνεῦμα ἅγιο βάφτιση τῶν μαθητῶν, ὅπως πάλι τοὺς εἶχε ὑποσχεθεῖ ὁ ἀναστὰς Κύριος ὅτι σύντομα θὰ βαπτιστοῦν ἐν Πνεύματι ἁγίῳ καὶ πυρί. Θὰ λάβετε δύναμη, τοὺς εἶπε, ὅταν ἔλθει πάνω σας τὸ ἅγιο Πνεῦμα. Καὶ ὄντως οἱ μαθηταὶ ντύθηκαν μὲ ἀκατανίκητη δύναμη πολλῶν χαρισμάτων.
4. Σωστὰ εἶπε «διαμοιράζονται» οἱ φλογοειδεῖς γλῶσσες, διότι σὰν ἀπὸ μία ρίζα διακλαδίζονταν, γιὰ νὰ ἐννοήσουμε ὅτι εἶναι ἐνέργεια τοῦ Παρακλήτου ποὺ στάλθηκε (Χρυσόστομος).
5. Δὲν διαμοιραζόταν ἡ φύση τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ἀλλ’ ἡ δωρεὰ τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Καὶ τὸ διαμοιράζον ἦταν τὸ Πνεῦμα. Διότι τὸ Πνεῦμα δὲν διαιρεῖται, ἀλλὰ διαιρεῖ τὰ χαρίσματα καὶ διαιρώντας ἑνώνει (τοὺς πιστούς).
6. ῞Ολα ὅσα τοὺς ὑποσχέθηκε, ἐκπληρώνονται τόσο γρήγορα. Καὶ γέμισαν ἐσωτερικὰ μὲ Πνεῦμα ἅγιο, ὄχι μόνο οἱ δώδεκα ἀλλὰ καὶ ὅλοι ὅσοι ἦταν μέσα, καὶ ἄρχισαν νὰ μιλοῦν ξένες γλῶσσες κατὰ τὸν τρόπο ποὺ τὸ Πνεῦμα τοὺς ὑπαγόρευε νὰ λένε τὰ θεῖα λόγια. Δὲν ἔλαβαν μόνο τὸ χάρισμα τῶν γλωσσῶν, ἀλλὰ πλήθος χαρισμάτων τοῦ παναγίου Πνεύματος. ῞Ενα ἀπ’ αὐτὰ ἦταν αὐτὸ τῶν γλωσσῶν, ποὺ ἐκδηλώθηκε ἀμέσως. Τὰ ἄλλα φανερώθηκαν ἀργότερα κατὰ τὴν ἄσκηση τοῦ ἀποστολικοῦ κηρύγματος.
Βρέθηκαν δὲ τότε νὰ διαμένουν στὰ ᾿Ιεροσόλυμα ᾿Ιουδαῖοι, ἄνθρωποι εὐλαβεῖς ἀπὸ ὅλα τὰ ἔθνη τῆς γῆς. Αὐτοὶ ἦταν βέβαια ᾿Ιουδαῖοι, ἀλλὰ ᾿Ιουδαῖοι τῆς διασπορᾶς, ποὺ γεννήθηκαν καὶ μεγάλωσαν σὲ διάφορα ἔθνη καὶ μιλοῦσαν τὴ γλῶσσα ἐκείνων τῶν ἐθνῶν. Κατὰ τὴν ἑορτὴ τῆς πεντηκοστῆς τους, καὶ προφανῶς καὶ κατὰ τὶς ἄλλες τρεῖς ἰουδαϊκὲς ἑορτές (ἀζύμων ἢ πάσχα, σκηνοπηγίας, καὶ ἐγκαινίων), ἔρχονταν στὰ ᾿Ιεροσόλυμα, γιὰ νὰ συνεορτάσουν. ῞Ολους αὐτοὺς ἐννοεῖ ἐδῶ ὁ εὐαγγελιστὴς καὶ ἱστορικὸς τῶν Πράξεων Λουκᾶς.
Κι ὅταν ἀκούστηκε ὁ ἦχος αὐτός, μαζεύτηκε τὸ πλῆθος τῶν ᾿Ιουδαίων καὶ καταλήφθηκαν ἀπὸ ἔκπληξη καὶ ἀπορία, διότι ὁ καθένας ἄκουγε στὴ διάλεκτό του νὰ τοὺς μιλοῦν οἱ μαθηταὶ τοῦ Κυρίου. Καὶ μὲ ἔκσταση καὶ θαυμασμὸ ἔλεγαν ὁ ἕνας στὸν ἄλλο· αὐτοὶ ποὺ μᾶς μιλοῦν δὲν εἶναι οἱ γνωστοί μας ἀγράμματοι Γαλιλαῖοι, μαθηταὶ τοῦ ᾿Ιησοῦ; Πῶς συμβαίνει νὰ τοὺς ἀκοῦμε ὁ καθένας μας στὴ διάλεκτο ποὺ μάθαμε στὴ γενέτειρά μας; ᾿Εδῶ εἴμαστε Πάρθοι, Μῆδοι, ᾿Ελαμῖτες, Μεσοποτάμιοι, ᾿Ιουδαῖοι, Καππαδόκες, Πόντιοι, ᾿Ασιᾶτες, Φρύγες, Παμφύλιοι, Αἰγύπτιοι, Λίβυοι, Κυρήνειοι, Ρωμαῖοι, ᾿Ιουδαῖοι προσήλυτοι, Κρῆτες, Ἄραβες, ποὺ ἀκοῦμε στὶς γλῶσσες μας τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ. Πῶς γίνεται αὐτό; Καὶ περιέρχονταν σὲ ἔκσταση καὶ ἀπορία καὶ δισταγμό, καθὼς τὸ συζητοῦσαν ὁ ἕνας μὲ τὸν ἄλλο. Κάποιοι ἄλλοι ἔλεγαν μὲ χλευασμὸ καὶ περιφρόνηση ὅτι εἶναι μεθυσμένοι μὲ μοῦστο καὶ δὲν ξέρουν τί λένε.
῾Η ἐπιφοίτηση τοῦ ἁγίου Πνεύματος εἶναι ὁ πνευματικὸς ὁπλισμὸς τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ. Μέχρι τώρα δειλοί, ἰδιοτελεῖς, ὀλιγόπιστοι, διστακτικοί. ᾿Απ’ ἐδῶ κι ἐμπρὸς γενναῖοι, ἀνιδιοτελεῖς, πιστοί, καὶ ἀδίστακτοι θὰ κηρύξουν ᾿Ιησοῦν Χριστὸν καὶ τοῦτον ἐσταυρωμένον καὶ ἀναστάντα σ’ ὅλο τὸν κόσμο ἀκόμη καὶ μὲ τὸ αἶμα τους καὶ τὴ ζωή τους. Αὕτη ἡ δεξιὰ τοῦ ὑψίστου… Τίς θεὸς μέγας ὡς ὁ Θεὸς ἡμῶν;
Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης
(δημοσίευσις 20/5/2010)