συμβολή

῾Η θέση τῶν Χριστιανῶν στὸν κόσμο

Κυριακὴ ΙF΄ ᾿Επιστολῶν (Β΄ Κο 6,1-10)

Τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα, ποὺ ἀκούσαμε σήμερα, ἀγαπητοί μου ἀ­δελ­φοί, εἶναι περικοπὴ ἀπὸ τὴ δεύτερη πρὸς Κορινθίους ἐπιστολὴ τοῦ ἀπο­στόλου Παύλου. Ἡ ἐπιστολὴ αὐτὴ εἶναι γραμμένη σὲ πολὺ προσωπικὸ ὕ­φος, ὁ ἀπόστολος παραπονεῖται καὶ ὑπερασπίζει τὸν ἑαυτό του καὶ τὸ ἔρ­γο του. Κεντρικὸ σημεῖο πάντα στὴ σκέψη τοῦ ἀποστόλου Παύλου εἶναι ἡ Ἐκκλησία καὶ τὸ ἀποστολικὸ ἀξίωμα. Ἔχει βαθιὰ συνείδηση γιὰ τὰ δύο αὐτὰ πράγματα ὁ ἀπόστολος, στὰ ὁποῖα εἶναι ὅλο τὸ ἔργο τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων· ἡ Ἐκκλησία καὶ οἱ ἀπόστολοι, ἡ Ἀνά­στα­ση καὶ ἡ Πεντηκοστή, ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Γι᾿ αὐτὸ μᾶς μιλάει σήμερα, γιὰ τὸ ἔργο καὶ τὴ θέση τῶν ἀποστόλων στὸν κόσμο· γιὰ ἕνα ἔργο πολὺ μεγάλο. Τί παραπάνω ἀπὸ τὸ νὰ εἶσαι συνεργάτης τοῦ Θεοῦ στὸ ἔργο τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων; Καὶ γιὰ μία θέση πολὺ δύσ­κο­λη. Ποιός ἀντέχει σὲ ὅλες αὐτὲς τὶς δυσκολίες καὶ ποιός νικάει ὅλα αὐτὰ τὰ ἐμπόδια;

᾿Απὸ τὴ μία πλευρὰ ὁ ἀπόστολος μᾶς λέει γιὰ τὴ στάση καὶ τὴ συμ­περιφορὰ τοῦ κόσμου ἀπέναντι στοὺς ἀποστόλους, καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη γιὰ τὴ στάση καὶ τὴ συμπεριφορὰ τῶν ἀποστόλων ἀπέναντι στὸν κόσμο. Θλί­βον­ται, κοπιάζουν, περιφρονοῦνται, συκοφαντοῦνται οἱ ἀπόστολοι ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους. Κι ὅλα αὐτὰ τὰ ἀντιμετωπίζουν μὲ συνείδηση χρέους, μὲ συναίσθηση εὐθύνης, μὲ πνεῦμα αὐταπάρνησης καὶ θυσίας, μὲ μακροθυμία καὶ ὑπομονή, μὲ εἰλικρινῆ ἀγάπη, μὲ πίστη στὸ Χριστὸ καὶ τὴν Ἀνάσταση. Αὐτὲς εἶναι οἱ ἐσωτερικὲς δυνάμεις τῶν ἀποστόλων τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν ποι­μένων τῆς Ἐκκλησίας. Κι αὐτὲς πάλι δὲν εἶναι ἀνθρώπινες δυνάμεις, ἀλλὰ καρποφορία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὅταν ἡ ἀνθρώπινη προαίρεση τὸ ἐπιτρέπει νὰ καρποφορήσει.

Ἀκούγοντας τὸ ἀποστολικὸ κείμενο ξαναθυμόμαστε τὶς ἀφορμὲς ποὺ εἶχε ὁ ἀπόστολος Παῦλος, γιὰ νὰ γράψει ἔτσι στοὺς χριστιανοὺς τῆς Κο­ρίν­θου. Κοπίασε νὰ ἱδρύσει τὴν Ἐκκλησία τῆς Κορίνθου, χρειαζόταν ὅμως πολὺ φροντίδα ἀκόμη, γιὰ νὰ ὀργανωθεῖ ἡ τοπικὴ αὐτὴ Ἐκκλησία. Οἱ Κο­ρίν­θιοι μὴ μπορώντας νὰ ἀποβάλουν συνήθειες τῆς προηγούμενης ζωῆς τους καὶ ἰδιαίτερα τὴν κακὴ παράδοση νὰ εἶναι χωρισμένοι σὲ φατρίες, ἔ­φθα­σαν στὸ σημεῖο μερικοὶ νὰ μὴν ἀναγνωρίζουν τὸν Παῦλο σὰν ἀπόστολο τοῦ Χριστοῦ. Κι ἐκεῖνος ὡς ἀληθινὸς συνεργάτης τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ στηρίξει τὴν ἀποστολὴ καὶ τὴ θέση του παρακαλεῖ καὶ ἀπολογεῖται. Προσπαθεῖ νὰ δώσει στοὺς ἀνθρώπους νὰ καταλάβουν ποιό εἶναι τὸ γνήσιο χριστιανικὸ πνεῦμα, ποιό εἶναι τὸ ἔργο τῶν ἀληθινῶν ἀποστόλων καὶ ποιά εἶναι ἡ θέση τους στὸν κόσμο, ἡ θέση καὶ τῶν ἀποστόλων καὶ τῶν ποιμένων τῆς Ἐκ­κλη­σίας ἀλλὰ καὶ ὅλων τῶν χριστιανῶν.

Κι ἐκείνη τὴν ἐποχὴ οἱ ἄνθρωποι παρασύρονταν καὶ θαύμαζαν ὅ,τι ἔ­βλε­παν στὴν ἐπιφάνεια, ὅ,τι ἔλαμπε, χωρὶς νὰ μποροῦν νὰ δοῦν τὴν οὐσία καὶ τὴν ἀλήθεια τῶν πραγμάτων. Καὶ τότε ὑπῆρχαν αὐτοὶ ποὺ καπη­λεύ­ον­ταν κάθε ἱερὸ καὶ ὅσιο, τὶς ἐλπίδες καὶ τὶς προσδοκίες τῶν ἀνθρώπων, τὴ δικαιοσύνη, τὴν εἰρήνη καὶ ὅλα τὰ ἰδανικά. Οἱ ἀληθινοὶ ἀπόστολοι καὶ ποι­μέ­νες τοῦ λαοῦ βρίσκονται σὲ δύσκολη θέση, δὲν θέλουν νὰ χρησι­μοποι­ή­σουν τὰ μέσα τοῦ κόσμου. Τότε ὁπλίζονται μὲ πολλὴ πίστη καὶ ὑπομονὴ καὶ παρακαλοῦν.  Τὸ «παρακαλοῦμε» τῶν ἀποστόλων εἶναι πολὺ πιὸ δυ­να­τὸ ἀπὸ ὁποιαδήποτε διαταγὴ καὶ ἀπὸ ὅλους τοὺς ἐξαναγκασμούς. Οἱ ἀπόστολοι δὲν χρειάζονται μέσα καὶ τρόπους τοῦ κόσμου, εἶναι συνερ­γά­τες τοῦ Θεοῦ. Δὲν θέλουν νὰ ἐπιβληθοῦν, θέλουν τὴν ἐλεύθερη συγκα­τά­θεση τῶν ἀνθρώπων, γι᾿ αὐτὸ καὶ παρακαλοῦν.

Παρακαλοῦν λοιπὸν οἱ ἀπόστολοι καὶ ἀπολογοῦνται. Καὶ ἡ περικοπὴ ποὺ ἀκούσαμε σήμερα εἶναι ὅλη μία ἀπολογία τοῦ ἀποστόλου Παύλου. «Σὲ τίποτε καμμιὰ ἀφορμὴ δὲν δίνουμε, γιὰ νὰ μὴν κατηγορηθεῖ ἡ Ἐκ­κλη­σία καὶ τὸ ἔργο της», λέει ὁ ἀπόστολος. Γιὰ νὰ σκέφτεται καὶ νὰ μιλάει κανεὶς ἔτσι, πρέπει νὰ ἔχει βαθιὰ συνείδηση τῆς ἀποστολῆς του στὴν Ἐκ­κλη­σία, πρέπει νὰ πιστεύει πὼς πραγματικὰ εἶναι συνεργὸς τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Τὸ ζήτημα γιὰ τὸν Ἀπόστολο δὲν εἶναι μόνον πῶς σκέφτονται ἢ πῶς φέρονται οἱ ἄνθρωποι, ἀλλὰ καὶ τί πιστεύουν καὶ τί κάνουν οἱ ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας. Καὶ μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας δὲν ἔλλειψαν οἱ ποιμένες ποὺ σκέφτονται ἀποστολικά, ποὺ αἰ­σθά­νονται τὴν εὐθύνη τους καὶ πονᾶνε τὸ λαό τους. Οἱ ἐκκλησίες εἶναι γε­μάτες μὲ εἰκόνες ἁγίων πατέρων καὶ διδασκάλων, ποὺ ἀκολούθησαν τὸ δρό­μο τοῦ μεγάλου ἀποστόλου, ποὺ ἔζησαν μὲ τὴν ἀγωνία μήπως ἐξαιτίας τους κατηγορηθεῖ τὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας. Τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ ἀποστόλου βέβαια δὲν εἶναι μόνο γιὰ τοὺς ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας· ἀναφέρονται, ὅπως εἴπαμε, σὲ κάθε χριστιανό. Πρῶτοι οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ ποιμένες καὶ ὕστερα κάθε ἀληθινὸς χριστιανὸς μὲ τὸν τρόπο ποὺ ζῆ, μὲ τὸν τρόπο ποὺ σκέφτεται καὶ μὲ ὅ,τι κάνει, κηρύττει τὸ Χριστὸ καὶ τὸ Εὐαγγέλιο σὲ ὅ­λους. Ἰδιαίτερα σ᾿ ἐκείνους ποὺ δὲν εἶναι πρόθυμοι νὰ τὸ ἀκούσουν καὶ νὰ τὸ δεχθοῦν.

Συνεχίζοντας λοιπὸν ὁ ἀπόστολος, μᾶς μιλάει ἀκριβῶς γιὰ τὸν τρόπο ζωῆς τῶν χριστιανῶν. Πῶς δηλαδὴ πρέπει νὰ σκέφτονται, ποιά νὰ εἶναι τὰ κίνητρα τῶν πράξεών τους, πῶς ν᾿ ἀντιδροῦν στὸ κακό. Ἡ γνώση τῆς ἀ­λή­θειας τοῦ Θεοῦ, ἡ μακροθυμία καὶ ἡ ὑπομονή, ἡ καλωσύνη καὶ ἡ τιμιότητα, ἡ δικαιοσύνη, ἡ ἀνυπόκριτη ἀγάπη, ἡ ἀνιδιοτέλεια, ἡ χαρὰ μέσα ἀπὸ τὴ λύπη κι ὅλα αὐτὰ μὲ τὸ φωτισμὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ. Αὐτὰ εἶναι ποὺ ξεχωρίζουν τὸν ἀληθινὸ χριστιανό, αὐτὰ εἶναι ἡ δύ­να­μή του καὶ ἡ παρρησία του. Εἶναι τόσο ἐπίκαιρα τὰ λόγια του ἀπο­στό­λου σήμερα, ποὺ οἱ ἄνθρωποι –ἀκόμα καὶ οἱ χριστιανοὶ– εἶναι κυριευμένοι ἀπὸ τὸ πνεῦμα τῆς πλεονεξίας, τῆς ἀντεκδίκησης, τῆς δολιότητας καὶ τῆς δι­αφθορᾶς.

Μέσα στοὺς ἀνθρώπους σήμερα, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἶναι ριζωμένη ἡ σκέψη τοῦ συμφέροντος, τί μποροῦν νὰ κερδίσουν, ὄχι τί νὰ θυσιάσουν. Ἡ γλῶσσα ὅμως μὲ τὴν ὁποία μίλησε ὁ ἀπόστολος σήμερα εἶναι ἡ γλῶσσα τῶν ἀνθρώπων ποὺ ἔταξαν τὸν ἑαυτό τους νὰ συνεργαστοῦν μὲ τὸ Θεό, νὰ ὑ­πηρετήσουν στὸ ἔργο τῆς σωτηρίας. Τέτοιοι ἄνθρωποι ποὺ ὑπηρετοῦν πι­στὰ τὴν Ἐκκλησία, ποὺ ἀκολουθοῦν τὰ ἴχνη τῶν ἀποστόλων καὶ τῶν ἁγίων θὰ ὑπάρχουν πάντα καὶ σὲ κάθε ἐποχή, μπορεῖ νὰ εἶναι λίγοι, μὰ θὰ ὑπάρ­χουν πάντα. Πρῶτα βέβαια οἱ καλοὶ ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας καὶ ὕστερα οἱ ἀληθινοὶ χριστιανοί, ὅλοι ὡς διάκονοι καὶ συνεργάτες τοῦ Θεοῦ.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κοζάνης

Κ. Μ.

(δημοσιεύτηκε σὲ μονοτονικὸ τὸ 2010. ἀναδημοσίευσι 31/7/2011 μὲ πολυτονικὸ καὶ διορθώσεις. πηγή)