Εὐαγγέλιον 5ης κυριακῆς νηστειῶν
Ἡ ταπεινὴ διακονία, ὄχι ἡ καταδυνάστευση,
εἶναι ἀληθινὴ ἐξουσία
Κυρ. Ε΄ Νηστειῶν (Μρ 10,32-45)
Ἀνεβαίνοντας ὁ Χριστὸς στὰ ᾿Ιεροσόλυμα προλέγει πάλι ὅλα ὅσα δυσάρεστα ἐπρόκειτο νὰ τοῦ συμβοῦν στὸ ἄμεσο μέλλον. Ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς, εἶπε, θὰ τὸν καταδικάσουν καὶ θὰ τὸν παραδώσουν στοὺς εἰδωλολάτρες στρατιῶτες, γιὰ νὰ τὸν θανατώσουν.
Ὕστερα ἀπ’ αὐτὲς τὶς ἀποκαλύψεις τί αἰσθήματα θὰ περίμενε κανεὶς νὰ καταλάβουν τὶς ψυχὲς τῶν μαθητῶν; Προφανῶς λύπης ἀγωνίας καὶ συμπαραστάσεως. Κι ὅμως, ποιός τὸ περίμενε; Ὄχι μόνο δὲν τὸν συμπόνεσαν, ἀλλ’ οὔτε κὰν κατάλαβαν τί τοὺς ἔλεγε. Νόμιζαν ὅτι τοὺς μιλοῦσε ἀλληγορικὰ κι ἐννοοῦσε ἄλλα ἀπὸ κεῖνα ποὺ ἔλεγε. Ἀπόδειξη τῆς παρανοήσεως τὰ δύο ἀδέλφια Ἰάκωβος καὶ Ἰωάννης. Πλησιάζουν καὶ τοῦ ζητοῦν ρουσφέτι, καὶ μάλιστα ἐπιτακτικά· Αὐτὸ ποὺ θὰ σοῦ ζητήσουμε θέλουμε νὰ μᾶς τὸ κάνεις, τοῦ εἶπαν. Σὰν φτάσεις στὸ ἀπόγειο τῆς δόξης σου, νὰ μᾶς βάλεις ἕναν στὰ δεξιά σου κι ἕναν στ’ ἀριστερά σου. Δηλαδὴ ζήτησαν τὰ δύο μεγαλύτερα ἀξιώματα.
Τὰ δύο ἀδέρφια ὀνειρεύονταν ἐξέχουσες ὑπουργικὲς θέσεις στὴν ἐγκόσμια βασιλεία του, ὅπως τὴ νόμιζαν, παρ’ ὅλο ποὺ ὁ Χριστὸς εἶχε δείξει ὅτι ἡ βασιλεία του δὲν εἶναι κοσμική. Προφανῶς εἶχαν παρανοήσει τὰ λόγια του καὶ νόμιζαν πὼς σύντομα πρόκειται ὁ διδάσκαλος ν’ ἀναδειχθεῖ σὲ βασιλιᾶ, καὶ θέλησαν νὰ προλάβουν τὶς πιὸ ἰσχυρὲς κι ἐμφανίσιμες θέσεις δίπλα του. Σίγουρα ἡ κοσμικὴ ἄστοχη καὶ ἀψυχολόγητη ἀπαίτηση τῶν μαθητῶν του ἐκείνη τὴ στιγμὴ τοῦ πρόσφεραν γεύση πικρίας καὶ ἐγκαταλείψεως. Τοὺς μιλοῦσε γιὰ ἄδικο καὶ ἐπονείδιστο θάνατο, κι ἐκεῖνοι ζοῦσαν στὸν ὀνειρώδη κόσμο τους. Μεγάλος κι αὐτὸς ὁ σταυρὸς τοῦ Κυρίου. Νὰ μὴν τὸν καταλαβαίνουν οἱ δικοί του.
Δὲν ξέρετε τί ζητᾶτε, τοὺς ἀπαντᾷ ὁ Κύριος. Καὶ συνεχίζει· Μπορεῖτε νὰ πιεῖτε τὸ ποτῆρι ποὺ πρόκειται νὰ πιῶ καὶ νὰ βαπτιστεῖτε τὸ βάπτισμα ποῦ πρόκειται νὰ βαπτιστῶ; Ἀφοῦ ἤθελαν ἀλληγορία, τοὺς μίλησε μὲ ἀλληγορία. Σὰν ποτῆρι καὶ βάπτισμα ἐννοοῦσε τὸ μαρτυρικό του θάνατο. Οἱ δύο μαθηταὶ ὅμως τώρα, ποὺ τοὺς μιλάει μὲ ἀλληγορία, δὲν κατάλαβαν τὴν ἀλληγορία. Παρανόησαν τὰ λόγια του. Νόμιζαν ὅτι πρόκειται γιὰ κρασὶ σὲ ἐπίσημο βασιλικὸ τραπέζι καὶ στὴ συνέχεια γιὰ κάποιο ἀνακουφιστικὸ λουτρό. Κι ἀπάντησαν ὅτι μποροῦν.
Ὁ Χριστὸς πικραίνεται ἀκόμη περισσότερο. Δὲν μπορεῖ νὰ συνεννοηθεῖ μαζί τους. Καὶ τοὺς λέει μιλώντας προφητικά· Πράγματι θὰ πιεῖτε τὸ ποτῆρι καὶ θὰ βαπτισθεῖτε τὸ βάπτισμα τοῦ μαρτυρικοῦ θανάτου, ὅταν ἀργότερα ὡς κήρυκές μου θὰ ὑποστεῖτε διωγμοὺς καὶ μαρτύρια, ἀλλὰ τὸ νὰ καθήσετε ἐκεῖ ποὺ ζητᾶτε κατὰ τὴ δόξα μου, δὲν ἐξαρτᾶται ἀπὸ μένα. Οἱ θέσεις αὐτὲς θὰ δοθοῦν ἀξιοκρατικὰ ἀπὸ τὸν δικαιοκρίτη Πατέρα μου σ’ αὐτοὺς ποὺ πρέπει νὰ δοθοῦν, γιὰ τοὺς ὁποίους ἔχουν ἑτοιμαστεῖ. Ρουσφέτια καὶ εὐνοιοκρατικὲς προτιμήσεις δὲν θὰ ὑπάρξουν.
Καὶ γιὰ νὰ μὴ μείνουν οἱ μαθηταὶ σὲ δυσνόητα λόγια καὶ νοήματα, τοὺς μίλησε ξεκάθαρα, γιὰ τὸ πῶς ἐννοεῖ τὶς ἐξουσίες καὶ τὰ ἀξιώματα μέσα στὴ βασιλεία του. Τοὺς λέει· Αὐτοὶ ποὺ νομίζουν ὅτι εἶναι κυβερνῆτες λαῶν συνήθως κάνουν κατάχρηση τῆς ἐξουσίας τους πάνω στοὺς ἀνθρώπους, τοὺς καταπιέζουν ἀνεξέλεγκτα καὶ τοὺς καθιστοῦν δούλους τους. Δὲν συμβαίνει ὅμως τὸ ἴδιο καὶ μεταξύ σας. Ἡ μεταξύ σας σχέση ὡς ἀνθρώπων ποὺ ζεῖτε κάτω ἀπὸ τὴν ἐποπτεία μου δὲν εἶναι κοσμικὴ ἀλλὰ πνευματική. Ὅποιος λοιπὸν ἀπὸ σᾶς θέλει νὰ γίνει πρῶτος, ἂς γίνει δοῦλος, ποὺ θὰ ὑπηρετεῖ τοὺς πάντας μὲ ἀγάπη καὶ ταπεινοφροσύνη. Διότι ὁ Γιὸς τοῦ ἀνθρώπου αὐτὸ τὸ παράδειγμα σᾶς ἔδωσε. Δὲν ἦρθε στὸν κόσμο, γιὰ νὰ ὑπηρετηθεῖ, ἀλλὰ γιὰ νὰ ὑπηρετήσει τοὺς ἄλλους. Κι ἐπὶ πλέον ἦρθε, γιὰ νὰ δώσει τὴ ζωή του λύτρο, γιὰ νὰ ἐξαγοραστοῦν ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ τὸ θάνατο πολλοί.
Οἱ κοσμικὲς φιλοδοξίες στὴ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ δὲν ἔχουν καμμιὰ θέση. Ὄψονται ὅσοι παρουσιαζόμενοι σήμερα ὡς διάδοχοι τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν ἀποστόλων ἔχουν μετατρέψει τὴν πνευματικὴ ἐξουσία σὲ κοσμικὴ καὶ ἀσκοῦν μεροληπτικὴ διοίκηση καὶ καταπιέζουν καὶ ἀπειλοῦν καὶ καταδιώκουν καὶ ἐξαπατοῦν καὶ παραμερίζουν καὶ ἀδικοῦν καὶ ζοῦν σὰν μαχαραγιάδες καὶ σατράπες καὶ φεδουάρχες. Οἱ κατὰ τόπους ἐκκλησίες δὲν εἶναι ἐπαρχίες καὶ βυζαντινὰ θέματα. Οἱ κοσμικότητες καὶ οἱ βυζαντινισμοὶ δὲν ἔχουν θέση στὴ βασιλεία του. Ἂν δὲν ἐννοοῦν νὰ τὸ καταλάβουν τώρα, σίγουρα κάποια στιγμὴ θὰ τὸ καταλάβουν. Εἴθε νὰ μὴν εἶναι ἀργά.
Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης
(δημοσίευσι 7/4/2011)