ΕΠΙΛΟΓΕΣ
2. Λειτουργικὴ ζωή Θέματα ὁμιλητικῆς Λόγοι εἰς εὐαγγελικὰ ἀναγνώσματα κυριακῶν Εὐαγγέλιον 2ας κυριακῆς Λουκᾶ

PostHeaderIcon Εὐαγγέλιον 2ας κυριακῆς Λουκᾶ

 

Ἡ ἔννοια τῆς ἀληθινῆς ἀγάπης

 

Κυρ. Β΄ Λουκᾶ (Λκ 6,31-36)

 

Ἡ λέξη ἀγάπη εἶναι αὐτὴ ποὺ συγκλονίζει κάθε ἄνθρωπο περισσότερο ἀπ’ ὅλα. Ὅταν μάλιστα ἡ ἀγάπη δὲν εἶναι μόνο λέξη ἀλλὰ καὶ πραγμα­τι­κότητα, τότε, λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, εἶναι ἀνώτερη καὶ ἀπὸ τὴν πίστη καὶ τὴν ἐλπίδα. Ὁ δὲ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης μὲ τὸ «Ὁ Θεὸς εἶναι ἀγάπη» (Α΄ Ἰω 4,8· 16) μᾶς ἀποκαλύπτει ὅτι ἡ ἀγάπη εἶναι συστατικὸ τοῦ Θεοῦ, ἀνήκει στὴν οὐσία του. Ἀνάλυση αὐτῆς τῆς ἀγάπης κάνει ἡ περικοπή μας. Πρὶν ὅμως νὰ δοῦμε τί μᾶς λέει ἡ περικοπὴ αὐτή, κρίνεται σκόπιμο νὰ δοῦμε τὴν προέλευση καὶ τὴ χρήση αὐτῆς τῆς λέξεως.

Μία ματιὰ στὰ λεξικὰ μᾶς πληροφορεῖ ὅτι ἡ λέξη ἀγάπη εἶναι ἄγνω­στη τόσο σὰν ἔννοια ὅσο καὶ σὰν πραγματικότητα στὸν πρὶν ἀπὸ τὸ Χρι­στὸ ἐθνικὸ κόσμο. Εἶναι ἐντελῶς ἄγνωστη καὶ στοὺς Ἕλληνες καὶ στοὺς Λατίνους συγγραφεῖς. Εἶναι λέξη ἀνεξακρίβωτης ἐτυμολογικῆς προελεύ­σεως, ποὺ ἀπαντᾶται μόνο στὴν Παλαιὰ καὶ Καινὴ Διαθήκη, καὶ φυσικὰ στοὺς σχολιαστὰς τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Στὴν Καινὴ Διαθήκη ἀπαντᾶται 117 φορές, ἐκ τῶν ὁποίων στὸν εὐαγγελιστὴ Ἰωάννη, τὸ μαθητὴ τῆς ἀγάπης, 26 φορές.

Τὸ ἐγκώμιο τῆς ἀγάπης τὸ ἔγραψε ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὴν Α΄ Ἐπιστολή του πρὸς Κορινθίους, (13,1-13), ποὺ ἀρχίζει· «Ἐὰν ταῖς γλώσ­σαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ...», καὶ τελειώνει· «Νυνὶ δὲ μένει πίστις ἐλπὶς ἀγά­πη· τὰ τρία ταῦτα· μείζων δὲ τούτων ἡ ἀγάπη». Πολλοὶ μελετητὲς τῶν Γραφῶν αὐτὴ τὴν περικοπὴ τὴν ἔχουν μάθει ἀπ’ ἔξω σὰν ποίημα.

Ἕνας ἄλλος ὕμνος τῆς ἀγάπης βρίσκεται στὴν πρώτη Καθολικὴ Ἐπι­στολὴ τοῦ Ἰωάννου (4,7-18). Σ’ αὐτὸν τὸν ὕμνο συναντᾶται τὸ κλασσικό· «Ὁ Θεὸς εἶναι ἀγάπη». Ἕνα ἄλλο χωρίο, πάλι τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου, ποὺ διακηρύττει τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν ἄνθρωπο, εἶναι αὐτὸ ποὺ λέει· «Τόσο πολὺ ἀγάπησε ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπο, ὥστε ἔδωσε τὸ μονάκριβο Γιό του, γιὰ νὰ ἔχει ζωὴ αἰώνια ὁ καθένας ποὺ πιστεύει σ’ αὐτὸν» (Ἰω 3,16).

Ἀναφέρω καὶ μερικὲς ἄλλες ἐκπληκτικὲς καὶ καθοριστικὲς ἐκφράσεις τῆς Καινῆς Διαθήκης σχετικὰ μὲ τὴν ἀγάπη. «Ἀπ’ αὐτὸ θὰ καταλάβουν ὅλοι ὅτι εἶστε δικοί μου μαθηταί, ἐὰν ἔχετε ἀγάπη μεταξὺ σας» (Ἰω 15,13). «Μείνετε στὴν ἀγάπη τὴ δική μου» (Ἰω 15,9). «Μεγαλύτερη ἀγάπη ἀπὸ τὸ Χριστὸ δὲν ἔχει κανένας» (Ἰω 15,13). Κανένας δὲν μπορεῖ νὰ μὲ χω­ρίσει ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ (Ρω 8,39). «Ἡ ἀγάπη (τῶν πιστῶν) δὲν περιέχει ὑποκρισία» (Ρω 12,19). «Ἡ ἀγάπη δὲν κάνει κακὸ στὸν πλησίον» (Ρω 13,10). «Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ τήρηση ὅλου του νόμου» (Ρω 13, 10). «Ἡ ἀγάπη οἰκοδομεῖ..., μακροθυμεῖ, δὲν ζηλεύει, δὲν ἀλαζονεύεται, δὲν χάνει τὴν ἀξία τῆς» (Α΄ Κο 13,8· 13,4· 8). «Νὰ ἐπιδιώκετε τὴν ἀγάπη» (Α΄ Κο 14,1). «Ἡ ἀγάπη εἶναι ὁ πρῶτος καρπὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὴ ζωὴ τοῦ πιστοῦ» (Γα 5,22). «Νὰ ζεῖτε μὲ ἀγάπη» (᾿Εφ 5,2). «Ἡ τέλεια ἀγάπη διώχνει κάθε φόβο» (Α΄ Ἰω 4,18).

‘Απ’ αὐτὲς τὶς φράσεις καταλαβαίνει κανεὶς καὶ ποιά εἶναι ἡ σημασία τῆς λέξεως αὐτῆς. Δὲν εἶναι ἕνα ἁπλὸ καὶ φευγαλέο συναίσθημα, ἀλλὰ ἡ θυσία ποὺ κάνει κανεὶς γιὰ τὸν ἄλλο. Ὅπως ὁ σταυρὸς εἶναι ἀπόδειξη τῆς ἀληθινῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὸν ἄνθρωπο, ἔτσι καὶ ἡ ἀληθινὴ ἀγάπη τοῦ καθενός μας γιὰ τὸ συνάνθρωπο εἶναι θυσία. «Δὲν μπορεῖ νὰ λέει κα­νεὶς ὅτι ἀγαπᾶ τὸ Θεό, ἂν δὲν ἀγαπᾶ τὸ συνάνθρωπο», τονίζει ὁ εὐαγγε­λι­στὴς τῆς ἀγάπης (Α΄ Ἰω 4,20-21).

Ἰδιαίτερης προσοχῆς ἀξίζει ἡ συμβουλὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου, σύμ­φω­να μὲ τὴν ὁποία ἡ ἀγάπη μας γιὰ τὸ συνάνθρωπο πρέπει νὰ εἶναι χωρὶς ὑποκρισία· γιατὶ ἀγάπη μὲ ὑποκρισία δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι ἀγάπη. Ἐμφα­νίζεται μὲ τὸ πρόσχημα τῆς ἀγάπης, ἀλλὰ εἶναι ἀπάτη, ψευτιά, διαφθορά. Τέτοια ὑποκριτικὴ ἀγάπη ἔχουν ὅλοι ὅσοι ἀστόχησαν στὴν ἀληθινὴ πίστη καὶ ἀγάπη καὶ ἔπεσαν σὲ συστήματα πλάνης καὶ αἱρέσεως. Ἀπάτη ὁ νι­κο­λαϊτισμός, ἀπάτη ὁ ἡδονοθηρισμός, ἀπάτη ὁ παπισμός, ἀπάτη ὁ προτε­σταν­τισμός, ἀπάτη ὁ χιλιασμός, ἀπάτη ὁ οἰκουμενισμός, ἀπάτη ὁ εὐσε­βι­σμός, ἀπάτη ὁ κοσμοκρατορισμός, ἀπάτη ὁ μαρξισμός, ἀπάτη ὁ πνευμα­τισμός, ἀπάτη ὁ μασονισμός, ἀπάτη ὁ ἐπιστημονισμός, ἀπάτη ὁ φεμι­νι­σμός, ἀπάτη ὁ γυμνι­σμός.

Ἂς δοῦμε τώρα πῶς θέλει τὴν ἀγάπη καὶ ὁ Κύριος στὴν περικοπή μας. «Ὅπως θέλετε, λέει, νὰ κάνουν σὲ σᾶς οἱ ἄνθρωποι, ἔτσι νὰ κάνετε καὶ σεῖς σ’ αὐτούς». Καλὸ θέλετε νὰ σᾶς κάνουν; Καλὸ νὰ κάνετε. Κακὸ δὲν θέλετε; Κακὸ νὰ μὴν κάνετε. «Ἐὰν ἀγαπᾶτε μόνο ἐκείνους ποὺ σᾶς ἀγαποῦν· ἂν κάνετε τὸ καλὸ μόνο σ’ αὐτοὺς ποῦ σᾶς κάνουν τὸ καλό· ἂν δανείζετε σ’ αὐτοὺς ποὺ θὰ σᾶς τὰ ἐπιστρέψουν, ποιά ἀμοιβὴ περιμένετε ἀπὸ τὸ Θεό; Αὐτὰ τὰ κάνουν καὶ οἱ μὴ Χριστιανοί, ποὺ ἀγαποῦν αὐτοὺς ποὺ τοὺς ἀγαποῦν, καὶ δανείζουν γιὰ νὰ τὰ πάρουν πίσω. Ἐγὼ σᾶς συνι­στῶ ν’ ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς σας, νὰ κάνετε τὸ καλό, καὶ νὰ δανείζετε χωρὶς νὰ περιμένετε ἀνταπόδοση. Τότε ἡ ἀμοιβή σας θὰ εἶναι μεγάλη, καὶ θὰ γίνετε παιδιὰ τοῦ Ὑψίστου, διότι αὐτὸς πράγματι εἶναι εὐεργετικὸς καὶ στοὺς ἀχαρίστους καὶ στοὺς πονηρούς. Νὰ εἶστε σπλαχνικοὶ ὅπως καὶ ὁ Πατέρας σας εἶναι σπλαχνικός».

Μὲ φίλτρο τὰ παραπάνω, ἂς φιλτράρουμε, ἀγαπητοί μου, τὴν ἀγάπη μας, καὶ ἂς ἐπιδιώξουμε τὴν ἐξάγνισή της κατὰ τὶς ὑποδείξεις τοῦ Κυρίου.

 

Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης

 

(δημοσίευσι 1/10/2011)