ΕΠΙΛΟΓΕΣ
2. Λειτουργικὴ ζωή Θέματα ὁμιλητικῆς Λόγοι εἰς εὐαγγελικὰ ἀναγνώσματα σαββάτου Εὐαγγέλιον σαββάτου 4ης ἑβδομ. πάσχα

PostHeaderIcon Εὐαγγέλιον σαββάτου 4ης ἑβδομ. πάσχα

 

Αἱρετικοί, ἄνθρωποι τοῦ διαβόλου

 

Σάβ. δ΄ ἑβδομάδος ἀπὸ τὸ πάσχα (Ἰω 8,31-42)

 

Ὁ Ἰησοῦς Χριστός, στὴν ἐκτενῆ ἑνότητα τοῦ Κατὰ Ἰωάννην Εὐαγγελίου στὴν ὁποία σὲ μακρὰ ἀντιπαράθεση μὲ τοὺς πείσμονες Ἰουδαίους ἀποκαλύπτει τὸ Θεὸ στὸ πρόσωπό του (1,6-12,50), ἀφοῦ εἶπε ὅτι εἶναι τὸ φῶς τοῦ κόσμου (ἀρχὴ 8ου κεφαλαίου), στὴν περικοπή μας ἦρθε σὲ ὀξεῖα ρήξη μαζί τους, κάνοντας τὰ ἀποκαλυπτήριά τους. Τοὺς ἔλεγε·

Ἂν ἐσεῖς μείνετε σταθεροὶ στὸ λόγο μου, θὰ εἶστε ἀληθινοὶ μαθηταί μου, καὶ θὰ γνωρίσετε τὴν ἀλήθεια, καὶ ἡ ἀλήθεια θὰ σᾶς ἐλευθερώσει (31-32).

Μὲ τὰ λόγια αὐτὰ ὁ Κύριος ἀμφισβητεῖ τὴν πίστη τους στὸ κήρυγμά του, ἐπειδὴ δὲν εἶναι σταθεροὶ σὲ ὅσα τοὺς λέει, ἔπειτα καταγγέλλει ὅτι ἀγνοοῦν τὴν ἀλήθεια καὶ ἄρα βρίσκονται στὸ σκοτάδι τῆς ἄγνοιας· τέλος τοὺς χαρακτηρίζει δούλους καὶ ἀνελεύθερους.

Ὁ Κύριος δὲν δέχεται νόθο πίστη. Ὅσοι ἔχουν νοθευμένη πίστη εἶναι ἐπικίνδυνοι στὸ σύνολο τῶν πιστῶν. Πρέπει ν’ ἀπορριφθοῦν ἐγκαίρως, γιὰ νὰ μὴ μεταδοθεῖ τὸ μίασμα τῆς ἐθελοθρησκείας τους, δηλαδὴ τῆς θρησκείας τῆς κομμένης καὶ ραμμένης στὰ μέτρα τους, στὰ μέλη τῆς ἐκκλησίας. Θέλει νὰ τὸν πιστεύουν ὅπως πρέπει. Πράγματι οἱ ἔχοντες νόθο πίστη συνομιληταί του θίγονται καὶ τοῦ ἀντιλέγουν.

Ἐμεῖς, τοῦ λένε, εἴμαστε ἀπόγονοι τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ποτὲ καὶ σὲ κανέναν δὲν ἔχουμε διατελέσει δοῦλοι. Πῶς μᾶς λὲς ὅτι θὰ γίνουμε ἐλεύθεροι; (33)

Καὶ νὰ σκεφθεῖ κανεὶς ὅτι τὴν ὥρα ποὺ τὰ λένε αὐτὰ εἶναι δοῦλοι στοὺς Ρωμαίους, καὶ πιὸ πρὶν ἦταν ὑποτελεῖς διαδοχικῶς στοὺς Ἕλληνες, Πέρσες, Μήδους, Βαβυλωνίους, καὶ Ἀσσυρίους ἐπὶ 700 χρόνια. Κι ὅμως ἡ ἀλαζονεία τους τοὺς ἔκανε νὰ κολλήσουν πεισματικὰ στὴν ψευδαίσθηση ὅτι δὲν διετέλεσαν δοῦλοι σὲ κανέναν. Γιατί; Μόνο καὶ μόνο γιὰ ν’ ἀντιλέξουν στὸν συνομιλητή τους. Τοὺς ἀποκρίνεται ὁ Ἰησοῦς·

Πῶς εἶστε ἐλεύθεροι, ὅταν εἶστε δοῦλοι στὰ πάθη σας; Καθένας ποὺ κάνει ἐξακολουθητικὰ τὴν ἁμαρτία εἶναι δοῦλος τῆς ἁμαρτίας, καὶ ὁ δοῦλος δὲν ἔχει θέση κοντὰ στὸ Θεὸ αἰωνίως. Κοντὰ στὸ Θεὸ μένει αἰωνίως μόνο ὁ Γιὸς τοῦ Θεοῦ, ἐγὼ δηλαδή. Ἐὰν σᾶς ἐλευθερώσει ὁ Γιὸς καὶ κληρονόμος τοῦ Θεοῦ, ὄντως θὰ εἶστε ἐλεύθεροι (34-35).

Ὁ Χριστὸς ἐδῶ τοὺς φέρνει ὡς ἐπιχείρημα τὸ ἰσχῦον κληρονομικὸ δίκαιο τῆς ἐποχῆς τους. Τὸν οἰκοδεσπότη τὸν κληρονομοῦσαν τὰ παιδιά του, ὄχι οἱ δοῦλοι του. Οἱ δοῦλοι ἀγοράζονταν καὶ πωλοῦνταν στὸ δουλοπάζαρο. Ἂν ὁ γιός, ὅταν κληρονομοῦσε τὸν πατέρα, ἤθελε νὰ χαρίσει τὴν ἐλευθερία σὲ κάποιους δούλους, τοὺς ἐλευθέρωνε· κι ἂν αὐτοὶ ἀποδείκνυαν ὅτι εἶναι ἔμπιστοι, τοὺς ἔκανε καὶ συγκληρονόμους του στὴν πατρικὴ κληρονομία. Γι’ αὐτό, τοὺς λέει, μὴν καυχάσθε μάταια ὅτι εἶστε παιδιὰ τοῦ Ἀβραάμ. Αὐτὸ δὲν βελτιώνει τὴν κατάστασή σας. Τὸ λόγο τὸν ἔχει ὁ οἰκοδεσπότης. Ἐξ ἄλλου γεννᾶται τὸ ἐρώτημα·

Εἶστε πράγματι παιδιὰ τοῦ Ἀβραάμ, ὅπως λέτε, ἢ μόνο στὰ λόγια; Ἂς τὸ ἐρευνήσουμε. Παραδέχομαι πρὸς στιγμὴν ὅτι εἶστε παιδιὰ τοῦ Ἀβραάμ. Πῶς ἐξηγεῖται ὅμως νὰ ζητᾶτε νὰ μὲ σκοτώσετε, μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ τὰ λόγια μου τὰ ἀληθινὰ δὲν χωροῦν στὴ λογική σας; Ἄρα δὲν εἶστε παιδιὰ τοῦ Ἀβραάμ. Ἐγὼ ὅ,τι ἔχω δεῖ στὸν Πατέρα μου, τὸ λέω· κι ἐσεῖς αὐτὸ ποὺ ἔχετε δεῖ στὸν πατέρα σας, αὐτὸ κάνετε. Ὁ πατέρας σας ὁ διάβολος εἶναι ἀνθρωποκτόνος, καὶ σεῖς τὰ παιδιά του εἶστε ἀνθρωποκτόνοι, διότι θέλετε νὰ μὲ σκοτώσετε (36-37).

Τοῦ λένε·

Πατέρας μας εἶναι ὁ Ἀβραάμ.

Τοὺς ἀπαντᾶ ὁ Ἰησοῦς·

Ἂν ἤσασταν παιδιὰ τοῦ Ἀβραάμ, θὰ κάνατε τὰ καλὰ ἔργα τοῦ Ἀβραάμ. Ἀλλὰ σεῖς τώρα θέλετε νὰ μὲ σκοτώσετε, ἕναν ἄνθρωπο ποὺ ἔχω πεῖ τὴν ἀλήθεια, ποὺ τὴν ἄκουσα ἀπὸ τὸ Θεό. Αὐτὸ δὲν τὸ ἔκανε ποτὲ ὁ Ἀβραάμ. Δὲν ἦταν ἄνθρωπος τοῦ μίσους καὶ τοῦ φόνου ὁ Ἀβραάμ, ὅπως εἶστε ἐσεῖς. Ἄρα δὲν εἶστε παιδιά του. Ἐσεῖς κάνετε τὰ ἔργα τοῦ πατέρα σας διαβόλου (38-40).

Τοῦ λένε αὐτοί·

Ἐμεῖς δὲν γεννηθήκαμε ἀπὸ πορνεία τῶν γονέων μας, γιὰ ν’ ἀνήκουμε στὸ διάβολο. Εἴμαστε παιδιὰ γνήσια τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ἄρα κατ’ ἐπέκταση τοῦ Θεοῦ (41).

Τοὺς ἀπαντᾶ ὁ Χριστός·

Ἂν ὁ Θεὸς ἦταν πατέρας σας, θὰ μὲ ἀγαπούσατε. Διότι ἐγὼ βγῆκα ἀπὸ τὸ Θεὸ καὶ στὸ Θεὸ πηγαίνω. Διότι δὲν ἦρθα ἀπὸ μόνος μου, ἀλλ’ ἐκεῖνος μὲ ἔστειλε (42).

Ἐδῶ τελειώνει τὸ ἀνάγνωσμά μας πρὶν ὁλοκληρωθεῖ ὁ διάλογος. Ἡ συνέχεια εἶναι ὅτι μετὰ ἀπὸ ἀνταλλαγὴ κάποιων ἀκόμη λεκτικῶν διαξιφισμῶν ὁ διάλογος διακόπηκε, διότι οἱ κακόπιστοι συνομιληταὶ τοῦ Χριστοῦ πῆραν πέτρες νὰ τὸν λιθοβολήσουν. Ἀλλ’ ὁ Ἰησοῦς κρύφτηκε ἀπὸ τὰ μάτια τους, καὶ στὴ συνέχεια βγῆκε ἀπὸ τὸ ναὸ καὶ πέρασε ἀπαρατήρητος ἀπὸ ἀνάμεσά τους, καὶ ἔτσι βάδιζε (59).

Ἐν πάσῃ περιπτώσει ὅμως τὰ ἐπιχειρήματα τοῦ Ἰησοῦ, ποὺ τὰ ξεδιπλώνει μὲ ἠρεμία καὶ νηφαλιότητα, εἶναι ἀποστομωτικὰ καὶ ἀναντίρρητα, καὶ αὐτὸ εἶναι ποὺ τοὺς ἐξόργισε καὶ τοὺς ἔφερε σὲ ἀκρότητα. Ἂν ὁ Ἰησοῦς ἔτρεφε τὴν παραμικρὴ ἐλπίδα ὅτι οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ εἶχαν κάτι καλὸ μέσα τους, θὰ τοὺς ἀντιμετώπιζε ἀλλιῶς. Ἡ μετωπικὴ σύγκρουσή του δείχνει ὅτι δὲν ὑπῆρχε οὔτε ἴχνος καλῆς διαθέσεως μέσα τους. Γι’ αὐτὸ καὶ τοὺς λέει παιδιὰ τοῦ διαβόλου, γιὰ νὰ τοὺς ἀποκόψει καὶ ἀπομακρύνει μιὰ γιὰ πάντα ἀπὸ τὸ σῶμα τῶν πιστῶν.

Οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ εἶναι οἱ χειρότεροι καὶ ἀρχαιότεροι αἱρετικοὶ ποὺ ἔχει γνωρίσει ποτὲ ἡ ἱστορία τοῦ Χριστιανισμοῦ, εἶναι, ὅπως θὰ ὀνομαστοῦν ἀπὸ τὴν ἱστορία τῶν αἱρέσεων, οἱ ἰουδαΐζοντες. Ἀπ’ αὐτούς, σὰν ἀπὸ κορμό, θὰ προέλθουν δεκάδες αἱρετικὰ παρακλάδια, ποὺ θ’ ἀπασχολήσουν στὴ συνέχεια τὴν ἐκκλησία σοβαρὰ μέχρι καὶ σήμερα. Καὶ ἀποκόπτονται ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Κύριο νωρὶς καὶ μιὰ γιὰ πάντα. Ἔτσι δίνει ὁ Κύριος παράλληλα καὶ ἕνα μέτρο ἀντιμετωπίσεως τῶν ἀνὰ τοὺς αἰῶνες αἱρετικῶν.

 

Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης

 

 

(δημοσίευσις· 25/5/2013)