συμβολή

Ἡ μία ποίμνη

6 Φεβ., Φωτίου πατριάρχου (Ἰω 10,9-16)

Πιὸ πάνω ἀπὸ τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, στὴν ἴδια ἑνότητα, σὲ παραβολή του («παροιμία») ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς παρομοίασε τοὺς ἀνθρώ­πους του μὲ ποίμνη προβάτων, ποὺ εἶναι σταυλισμένα στὴ μάνδρα. Μίλησε ἐπίσης γιὰ μανδρότοιχο, γιὰ ποιμένα, γιὰ θύρα, γιὰ θυρωρό, γιὰ κλέφτες, γιὰ λῃστάς. Καὶ ἐδῶ συνεχίζει·

Ἐγὼ εἶμαι ἡ θύρα (τῶν προβάτων), λέει· ἐὰν κάποιος (ὡς πρόβατο) μπεῖ μὲ τὴ δική μου μεσολάβηση μέσα στὴν ποίμνη, θὰ σωθεῖ· καὶ θὰ μπεῖ στὴ μάντρα καὶ θὰ βγεῖ ἀπὸ τὴ μάντρα, καὶ θὰ βρεῖ βοσκή, δηλαδὴ θὰ βρεῖ αὐτὸ ποὺ ζητάει ἡ ψυχή του, σωτηρία, ἀσφάλεια, χαρά, ζωὴ αἰώνια (9).

Ὁ Ἰησοῦς εἶναι ἡ θύρα. Τὰ πρόβατα ἀνήκουν στὸ Θεὸ (ποιμένα), ὁ ὁποῖος περνάει καὶ φτάνει στὰ πρόβατα ἀπὸ τὴ θύρα, δηλαδὴ ἀποκαλύ­πτεται διὰ τοῦ Ἰησοῦ. Κάθε θεὸς ποὺ δὲν ἀποκαλύπτεται διὰ τοῦ Ἰησοῦ, εἶναι κλέφτης καὶ λῃστής. Καὶ τέτοιος θεὸς εἶναι ὁ διάβολος.

Καὶ δὲν εἶναι μόνο ἡ θύρα ὁ Ἰησοῦς· εἶναι συγχρόνως καὶ ὁ ἰδιοκτήτης τῶν προβάτων, ὁ ἀληθινὸς Μεσσίας, ὁ αὐτοαποκαλυπτόμενος Θεός. Ὅλοι οἱ ἄλλοι πρὶν ἀπὸ αὐτόν, ποὺ διεκδίκησαν τὰ πρόβατα σὰν χριστοὶ ἢ μεσσίες, ἦταν ψευδόχριστοι καὶ ψευδομεσσίες, μὲ μία λέξη ἀπατεῶνες. Καὶ εἴτε ὁ Θεὸς ἀποκαλυφθεῖ στοὺς πιστοὺς διὰ τοῦ Ἰησοῦ («εἰσελεύσεται») εἴτε οἱ πιστοὶ γνωρίσουν τὸ Θεὸ διὰ τοῦ Ἰησοῦ («ἐξελεύσεται»), τὸ ἀποτέ­λεσμα εἶναι τὸ ἴδιο, ὅτι οἱ πιστοὶ θὰ βροῦν αὐτὸ ποὺ ζητάει ἡ ψυχή τους, τὴν αἰώνια ζωὴ καὶ μακαριότητα. Μὲ μία λέξη, ἡ μόνη δίοδος ἀπὸ τὴν ὁποία ὁ Θεὸς βρίσκει τοὺς ἀνθρώπους του καὶ οἱ ἄνθρωποι τὸ Θεό τους, εἶναι ὁ Ἰησοῦς. Αὐτὸς δὲ ὁ Θεὸς εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς καὶ ὁ πραγματικὸς κύριος τῶν προβάτων. Καὶ συνεχίζει·

Ὁ κλέφτης δὲν ἔρχεται, παρὰ γιὰ νὰ κλέψει καὶ σφάξει καὶ καταστρέψει τὰ πρόβατα· ἐνῷ ἐγὼ ἦρθα, γιὰ νὰ ἔχουν ζωὴ μὲ τὸ παραπάνω (10). Ἐγὼ εἶμαι ὁ ποιμένας ὁ καλός. Ὁ καλὸς ποιμένας θυσιάζει τὴν ψυχή του γιὰ τὰ πρόβατα (11). Ἐνῷ ὁ μισθωτός, ποὺ δὲν εἶναι ποιμένας, ποὺ δὲν εἶναι δικά του τὰ πρόβατα, βλέπει τὸ λύκο νὰ ἔρχεται καὶ (δὲν τὸν διώχνει), ἀλλὰ φεύγει, καὶ ὁ λύκος ἁρπάζει τὰ πρόβατα καὶ τὰ σκορπίζει (12). Ὁ μισθωτός, ὅπως εἴπαμε, φεύγει, διότι εἶναι μισθωτὸς καὶ δὲν νοιάζεται γιὰ τὰ πρόβατα (13). Ἐγὼ εἶμαι ὁ καλὸς ποιμένας· καὶ γνωρίζω τὰ δικά μου καὶ γνωρίζομαι ἀπὸ τὰ δικά μου (14), κι ὅπως μὲ γνωρίζει ὁ πατέρας, κι ἐγὼ γνωρίζω τὸν πατέρα, καὶ προσφέρω τὴ ζωή μου γιὰ τὰ πρόβατα (15).

Ἐδῶ γίνονται συγκρίσεις. Ὁ διάβολος (= «κλέπτης») ἁρπάζει τοὺς ἀνθρώπους μὲ τὴ βία ἢ μὲ τὴν πλάνη καὶ τοὺς θανατώνει ψυχοσωματικά, ἐνῷ ὁ Χριστὸς ἦρθε, γιὰ νὰ ἔχουν οἱ ἄνθρωποι ζωὴ αἰώνια καὶ εὐτυχισμέ­νη. Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ καλὸς ποιμένας τῶν ἀνθρώπων ποὺ θυσιάζει τὴ ζωή του γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ κινδυνεύουν, ἐνῷ οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ φαρισαῖοι καὶ γενικὰ οἱ κακοὶ ποιμένες, ποὺ ζοῦν ὡς μισθωτοὶ εἰς βάρος τῶν ἀνθρώπων, δὲν δίνουν τὴ ζωή τους γιὰ χάρη τῶν ἀνθρώπων. Γι’ αὐτὸ ὅταν βλέπουν νὰ ἔρχεται ὁ κίνδυνος, ὁ πειρασμός, ἡ ἁμαρτία, ὁ διάβολος, δὲν συμπαρίστανται στοὺς ἀνθρώπους, δὲν δίνουν τὴ μάχη, γιὰ νὰ σώσουν τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὸν πειρασμό, ἀλλὰ φεύγουν καὶ τοὺς ἐγκαταλεί­πουν, καὶ ἡ ἁμαρτία κάνει θραύση ἀνάμεσά τους. Ἐπὶ πλέον ὁ καλὸς ποιμένας Χριστὸς γνωρίζει τοὺς ἀνθρώπους του, ὅπως γνωρίζει τὸν πατέ­ρα του, καὶ αὐτὸς γνωρίζεται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους καὶ ἀναγνωρίζεται ὡς σωτῆρας τους. Ὅσοι δὲν τὸν ἀναγνωρίζουν, τὸ κάνουν ἐπειδὴ δὲν εἶναι δικοί του, καὶ διότι ἔχουν ἄλλες προτιμήσεις καὶ ἀγάπες, τὸ χρῆμα, τὶς φιλοδοξίες, τὶς κακὲς ἐπιθυμίες, τὶς διαστροφές.

Ἔχω καὶ ἄλλα πρόβατα, συνεχίζει ὁ Χριστός, ποὺ δὲν εἶναι ἀπὸ αὐτὴ τὴ μάντρα. Πρέπει κι ἐκεῖνα νὰ τὰ ὁδηγήσω. Καὶ θ’ ἀκούσουν κι αὐτὰ καὶ θ’ ἀναγνωρίσουν τὴ φωνή μου. Καὶ τότε θὰ γίνει ἕνα κοπάδι, ἕνας ποιμέ­νας (16).

Οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι σὲ ἄλλη μάντρα, εἶναι οἱ ἐκλεκτοὶ τοῦ Θεοῦ στὰ ἔθνη. Ὁ κόσμος εἶναι σὲ δύο μάντρες, στοὺς Ἰου­δαίους καὶ στοὺς ἐθνικούς. Καὶ στοὺς ἐθνικοὺς ὁ Θεὸς ἔχει ἐκλεκτὲς ψυχὲς ποὺ τοῦ ἀνήκουν. Κάποια στιγμή, ὅταν ἔρθει ἡ κατάλληλη ὥρα, θὰ πάρει καὶ ἀπὸ τὶς δύο μάντρες τοὺς ἀνθρώπους του καὶ θὰ τοὺς ἐνώσει σὲ μία κοινωνία, τὴν ἐκκλησία. Ὅταν αὐτοὶ οἱ πιστοὶ στὸ Χριστὸ ὅλης τῆς γῆς γνωριστοῦν καὶ ἑνωθοῦν μεταξύ τους, μὲ κριτήριο τὴν ἀφοσίωσή τους στὸ πρόσωπο τοῦ ποιμένος Χριστοῦ, καὶ συμβοσκήσουν στὸ λόγο καὶ στὰ μυστήρια, θὰ εἶναι μία ποίμνη, μία ἐκκλησία. Ὅλοι οἱ ἄλλοι θὰ εἶναι ἐκτὸς ἐκκλησίας, ἔστω κι ἂν ἔχουν κοινὰ ἐξωτερικὰ μὲ τοὺς πιστούς του Χρι­στοῦ ἢ εἶναι ὁμοεθνεῖς ἢ ὁμόθρησκοι ἢ ὁμόγλωσσοι ἢ ἔχουν κοινὸ ὄνομα, κλπ.

Ἐδῶ πρέπει νὰ γίνῃ μιὰ ἀναγκαία διευκρίνισι. Ἡ μία ποίμνη, μία ἐκκλησία, δὲν νοεῖται ὅπως τὴν ἐννοεῖ ὁ οἰκουμενισμός ὡς ἕνα χαρμάνι ἀπ᾿ ὅλες τὶς χριστώνυμες ὁμολογίες καὶ τὰ ἐξωχριστιανικὰ θρησκεύματα τῆς γῆς· αὐτὸς ὁ συγκρητισμὸς (ἔτσι λέγεται αὐτὸ τὸ ἑτερόκλητο καὶ ἑτερόφρον συνονθύλευμα) εἶναι τὸ ἐντελῶς ἀντίθετο ἀπὸ τὴ μικρὴ μειονότητα τῶν πιστῶν τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ὑπάρχουν ἐδῶ στὸν κόσμο. Διότι, ὅπως τονίστηκε, ἡ μία ποίμνη θὰ γίνῃ μὲ κριτήριο τὴν κοινὴ πίστι καὶ ἀφοσίωσι στὸ Χριστό, ποὺ σ᾿ αὐτοὺς ὅλους βέβαια δὲν ὑπάρχει. Αὐτοί, ὄχι μόνο δὲ γνωρίζουν καὶ δὲν ἀναγνωρίζουν τὸ Χριστό, ἀλλὰ καὶ παίρνουν θέσι μάχης ἐναντίον του, τὸν πολεμοῦν ἐκ τῶν ἔσω ὕπουλα, καλλιεργώντας ἄλλες κοσμικὲς οἰκονομικὲς καὶ διαθρησκειακὲς ἀποβλέψεις προτιμήσεις καὶ ἀγάπες, τὶς ὁποῖες τοὺς τὶς ἐμπνεει ὁ διάβολος, ὁ ἐχθρὸς καὶ κλέφτης καὶ λῃστὴς τῆς ποίμνης τοῦ Χριστοῦ.

Τέλος, πρέπει νὰ τονιστῇ, ὅτι μία ποίμνη εἶναι κάτι ποὺ ἐν μέρει ἤδη πραγματοποιήθηκε μὲ τὸ κήρυγμα τοῦ Χριστοῦ σ᾿ ὅλα τὰ ἔθνη καὶ τὴν ἵδρυσι τῆς μιᾶς ἀγίας καθολικῆς καὶ ἀποστολικῆς ἐκκλησίας, ποὺ μέλη της εἶναι ἀπ᾿ ὅλες τὶς φυλές, ἔχουν κοινὸ κριτήριο τὴν ἀληθινὴ πίστι καὶ ἀφοσίωσι στὸ Χριστό, καὶ ἀναγνωρίζουν ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ μοναδικὸς σωτήρας καὶ λυτρωτής τους. Αὐτὴ ἡ μία ποίμνη ζῇ καὶ σ᾿ αὐτὸ τὸ πρόσκαιρο καὶ φθαρτὸ σχῆμα τῆς ζωῆς τὴν ἐν Χριστῷ μακαριότητα μέσα στοὺς κόλπους τῆς ἐκκλησίας, τρεφόμενη μὲ τὸ λόγο τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, θὰ ζῇ δὲ καὶ μετὰ τὴ δευτέρα παρουσία τοῦ Κυρίου σὲ πολὺ ὑψηλότερο καὶ πνευματικώτερο βαθμὸ στοὺς οὐρανούς, ὅπου ἔχει ἑτοιμάσει γι᾿ αὐτὴν ὁ καλὸς ποιμένας Χριστός.

Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Στὴ διαπραγμάτευσι τῆς ὁμιλίας αὐτῆς ὡς βασικὸ βοήθημα χρησιμοποιήθηκε ἡ με­λέτη τοῦ Σιαμάκη Κ., Ἑρμηνεία στὸ Κατὰ Ἰωάννην Εὐαγγέλιο (λιθογραφημένη).

2. Γιὰ τὸ συγκρητισμὸ βλ. ἐπίσης Σιαμάκη Κ., Μελέτες 2,131.

(δημοσίευσις· φεβρουάριος 2013)